Касцёл Божага Цела і Святога Юр'я | Крамяніца

Больш фотаздымкаў (19) >>

У паўднёва-заходняй частцы вёскі, непадалёк ад могілак. Змураваны пасля 1617 г. віцебскім кашталянам Мікалаем Вольскім. Асвячоны ў 1657 г. біскупам І.Даўжылам-Завішам. Акаймаваны бутавай агароджай, за якой стаіць званіца з барочным дахам 2-й палавіны 18 ст.

20.6.1617 г. Вольскі з жонкай Барбарай з Войнаў заснавалі кляштар канонікаў латэранскіх, да якога запрасілі манахаў з Кракава. На ўтрыманне кляштара ахвяраваны фальварак Вольгаўшчына з в. Марціновічы (50 валок зямлі), 15 моргаў сенажаці над р. Зэльва пры в. Падбалоцце і поле вакол кляштара пл. 1,5 валокі. Сын Вольскага пакаёвы дваранін каралеўскі Казімір прадоўжыў будаўніцтва кляштара і падараваў яму в. Кватэры. Пры кляштары існаваў шпіталь, Ружанцовае брацтва, бібліятэка (у 1783 налічвала 1055 кніг). Кляштар скасаваны ў 1832 г., касцёл стаў парафіяльным, а пасля паўстання 1863—64 гг. быў закрыты. Перад касцёлам стаяў мураваны кляштарны корпус канонікаў латэранскіх у выглядзе рэнесанснага палаца (2-павярховы будынак пад высокім 4-схільным дахам, з вуглавымі 6-граннымі алькежамі). Разбураны ў 1940-я гг.

Касцёл - помнік архітэктуры рэнесансу. 1-нефавы бязвежавы храм. Прамавугольны ў плане аб'ём з паўкруглай апсідай накрыты агульным 2-схільным дахам. Галоўны фасад завершаны ступеньчатым франтонам, тымпан якога члянёны плоскімі пілястрамі і аздоблены аркатурнымі нішамі. У канцы 18 ст. прыбудаваны нізкі прытвор у стылі класіцызму. Сцены ўмацаваны магутнымі пілонамі-контрфорсамі, паміж якімі на бакавых фасадах высока ўзнятыя арачныя аконныя праёмы.

Зала перакрыта гатычным нервюрным скляпеннем, глыбокія адхілы вокнаў упрыгожвае арнаментальная размалёўка. Двух'ярусныя цэнтральны і 2 бакавыя алтары вырашаны ў стылі барока: 2 калоны карынфскага ордэра нясуць крапаваны антаблемент і шчыт з бакавымі валютамі. Захаваўся амбон 1-й паловы 17 ст. На хорах устаноўлены арган. Мармуровае скульптурнае надмагілле фундатараў касцёла віцебскага кашталяна Мікалая Вольскага і яго жонкі Барбары выканана пасля 1623 г. ў стылі рэнесансу: у арачнай нішы размешчаны гарэльефныя выявы ўкленчаных Міколы ў рыцарскіх даспехах і Барбары ў манаскім адзенні; прамавугольны партал аформлены калонамі, валютамі, бакавымі нішамі, картушам з гербам.

Літ.:
А.М. Кулагін
Каталіцкія храмы на Беларусі
Мінск, Беларуская Энцыклапедыя, 2000