mam wiadomość fotograficzną potrzebuję adres e mail àäêàçàöü
szukam przodków z dereczyna. Tu urodził się mój dziadek Bronisław Buczyński syn Jana i Anny z d. Czaplińska. Czy ktoś ma możliwość wglądu do akt chrztu lub ewentualnie aktu urodzenia? Dziękuję zainformacje. àäêàçàöü
Parafia katolicka przy kościele „podominikańskim” – 1833-1905 r.
Wprowadzenie
Sformułowanie „przy kościele” na pomóc zrozumieć, że decyzje o kasowaniu parafii, wymuszane na władzy kościelnej przez rządy administracji carskiej, nie były prawomocne i pomimo zapisywania później (po 1865 r.) katolików do cerkwi prawosławnej zawsze na tym terenie istniała grupa wiernych, obrządku łacińskiego, korzystających z posługi w sąsiednich miejscowościach (np. Słonim, Wołkowysk, Mosty).
Parafia w diecezji wileńskiej – 1833-1867 r.
• 1832-1842 – proboszcz ks. Józef SZWAJKOWSKI [Szimynowski]
Wspomagali w pracy duszpasterskiej: 1835-1838 – ks. Edward Rogalewicz (v-p), 1835-1838 – o. Kamil Chalicki OFM (w) , 1841 - o. Euzebiusz Woronowski (OFMConv)
Już w 1833 r. władze rosyjskie konfiskują majątek Sapiehy w Dereczynie, w tym czasie wywieziono wszystkie cenności z pałacu Sapiehów, również dokumentów z rodzinnego archiwum dotyczącego kościoła i klasztoru dominikańskiego.
W tym pierwszym okresie, do 1834 r. kościół podominikański jest nadal świątynią parafialną (nie wiadomo czy nie pracował przy nim jeszcze któryś z dawnych dominikanów). Nadal wewnątrz świątyni znajduje się cudowny obraz NMP , co czyni ją miejsce pielgrzymowania na parafialne odpusty (m.in. 15 sierpnia) okolicznej szlachty i katolickich chłopów.
• 1843-1844 – proboszcz ks. Jan MENUE
Zmiany na urzędzie proboszcza zbiegają się z wydanymi przez carat w 1843 r. nakazami zabranie majątku kościelnego na skarb państwa.
Według niektórych informacji, dopiero w 1844 r. następuje przekazanie parafii kapłanom diecezjalnym , brak jednak potwierdzeń by wspomniani wyżej proboszczowie należeli do Zakonu Kaznodziejskiego.
• 1844-1852 – proboszcz ks. Antoni SKURATOWSKI [Skrutkowski]
Znamy datę śmierci tego proboszcza (IV.1852 r.) z nagrobka na cmentarzu w Dereczynie, jego obecność jako plebana w tym miejscu potwierdza dokument z roku 1848 oraz informacje ze współcze
snych opracowań. W parafii nadal pracowało 2 kapłanów, wspomagał jako wikary: 1847-1848 – o. Julian Wojtkiewicz OFMConv (w)
W 1853 r. na terenie parafii oprócz miasteczka Dereczyn znajdowały się dwory: Alexandrya, Czeszejków, Krupów, Milewicze, Wojniłowce, Zascianek, Miechowsk, Sanków, Szczara, Buksztów, Kotczyn, Łobzów, Pelażyn, Walkiewicze, Stara-wieś; oraz wioski: Stara-wieś, Walkiewicze, Marecze, Krzywicze, Załociejów, Dorobliny. Milewicze, Wojniłowicze, Nackowo, Jeziorki, Rodziszki, Buksztowo, Kotczyno, Alexycze, Łobzowo, Ostrowo, Uhryn, Sawicze, Szczara, Grabowo.
• 1852-1858 – proboszcz ks. Szymon SAWICKI.
Wspomagali: 1857-1858 – ks. Ksawery Sienkiewicz (w)
W 1856 r. na terenie parafii kaplica Stara wieś.
W 1857 r. ma miejsce zabranie kaplicy na cerkiew. Katolicy modlą się w kościele.
• 1858-1867 – proboszcz ks. Stanisław LUBATYŃSKI
W 1860 r. parafia liczy 1.116 kat., kaplice Starawieś, Dereczyn (cm) . W 1861 r. (21.05) ma miejsce uroczysta msza żałobna za E. Sapiehę zabrała ponad 10 duchownych w tym także z klasztoru bernardynów w Słonimie.
W 1863 r. parafia liczy 1.137 kat., kaplice: Starawieś, Dereczyn (cm) , w 1864 r. parafia liczy 1.156 kat. . Po 1864 r. nastapiło przejęcie przez prawosławnych dóbr kościelnych, jak też innych obiektów parafii debreczyńskiej - na terenie parafii istniały kiedyś kościoły katolickie w miejscowości Kończyn (odległy 2 wiorsty) i Szczara (20 wiorst) - jakie zostały przerobione na cerkwie.
Już w 1865 r. rozpoczęto budowę murowanej cerkwi Przemienienia, z wykorzystaniem podatków katolików tzw.: „odszkodowanie za powstanie”.
W 1866 r. doszło do spalenie się chóru oraz wieży kościelnej, co stało się później pretekstem do ocenienia, jako bardzo słabego, stanu kościoła, i likwidacji parafii .
Katolicy bez parafii – 1867-1905 r.
• 1867-1869 – likwidacja parafii
W dniu 7.VI.1867 r. katolików parafii, która w 1867 r. liczy 1.200 kat. przekazana została pod zarząd
proboszcza w Słonimiu (był nim wtedy liczący 72 lata ks. Wincenty HRYNIEWICZ ), do którego prowadziła wprawdzie dobra droga, ale licząca 32 km odległość nie była do pokonania dla wszystkich w ciągu każdej niedzieli.
W kolejnych latach: 1868-1869 r. następowały dalsze procesy służące likwidacji parafii , m.in. w klasztorze osiedlono wojsko. Nastąpiło również zabranie dzwonów do cerkwi; natomiast część wystroju kościelnego przewieziono do Dziatłowa.
• 1869-1874 – w kaplicy katolickiej obok cerkwi i wojska
Ok. 1870 – zabranie kaplicy cmentarnej przez prawosławnych
1872 – brak kościoła, najbliższa świątynia w miejscowościach: Pieski, Krzemienica, Słonim , parafia zlikwidowana mimo przebywania na tym terenie ok. 6.000 kat.
Kiedy w 1874 r. jeden z bogatszych ludzi w okolicy Konstanty Połubiński przesłał do kancelarii carskiej petycje z prośba by pozwolono mu na odnowienie niszczejącej świątyni, wydano decyzje o przeznaczeniu obiektu do rozbiórki i jeszcze w lipcu tego roku ogłoszono przetarg na prowadzenie prac rozbiórkowych, (zakończonych ostatecznie w 1881 r.).
• 1875-1888 – w cieniu cerkwi i wojska
Jeszcze w 1877 r. dawny kościół „podominikański” został uwieczniony na rysunku N. Ordy , ale przedstawiał już wtedy obiekt ze zniszczonym lewym skrzydłem kościoła. Jest to jakieś świadectwo o trwających pracach rozbiórkowych, choć podaje się 1879 r., jako początek zniszczenia świątyni.
W 1878 r. miasteczko Dereczyn liczy 2.269 mieszkańców (72 % to Żydzi) Duszpasterzami w tym czasie w parafialnym kościele w Słonimiu jest: 1874-1888 – ks. Jan NIEWIAROWSKI (MIC) .
• 1888-1898 – zagłada świątyni
1888 - zburzono całkowicie kościół dominikański, cegłę wykupili Żydzi na materiał budowlany. Decyzja o całkowitej rozbiórce podpisana dnia 31.10.1888 r. Dzieje się to wszystko po zmianach na urzędzie proboszcza w Słonimie, kiedy zastępstwo w parafii prowadzi jeden z dotychczasowych wikarych: 1889 – ks. Placyd LENKIEWICZ
• 1898-1905 – prowizoryczny, drewniany kościół
Po długich staraniach w władz gubernialnych i krajowych, pozwolono wreszcie na wzniesienie tymczasowego kościoła, zachowały się informacje o funkcjonowaniu takiego obiektu już w 1898 r., jako kościoła p.w. Przemienienia Pańskiego , (świątynia ta przetrwała do 24.IX.1924 r., kiedy to uległa zniszczeniu na skutek pożaru).
Pomimo ukazu tolerancyjnego katolicy nie otrzymywali prawa powrotu do swojej dawnej świątyni
(wprawdzie ta już nie istniała), ale oczekiwano zwrotu budynków poklasztornych, niestety w tych nadal istniały koszary; dopiero w 1906 r. nastąpiło opuszczenie klasztoru przez wojsko.
Duszpasterzami w tym czasie w parafialnym kościele w Słonimiu są: 1889-1905 – ks. Zygmunt LAWRYNOWICZ, 1905-1907 – ks. Bolesław SAROSIEK.
Neogotycka świątynia – 1905-2016 r.
W diecezji wileńskiej (budowa kościoła) – 1905-1913 r.
• 1905-1906 – w diecezji wileńskiej (odrodzenie parafii)
W początku lat odrodzenia religijnego, czyli w 1905 r. „kościół dereczyński zamieniony na koszary”, katolicy korzystają tylko z drewnianej stojącej na uboczu, kapliczki. Z pomocą duszpasterską, spieszył zarówno proboszcz Słonima: 1905-1907 – ks. Bolesław SAROSIEK , jak i ks. Adam ABRAMOWICZ, tamtejszy wikary.
Od 1905 r. ożywienie religijne po ukazie tolerancyjnym, rozpoczęte od odebrania kaplicy cmentarnej i poświęcenie jej przez proboszcza ze Słonima. Natomiast dnia 11.IX.1906 r. wizytował tutejszą parafie bp. E. Ropp.
• 1906-1910 – proboszczem ks. Adam ABRAMOWICZ
W 1906 r. początek organizacji parafii z 780 wiernymi. Później nastąpiły liczne konwersje i parafia określano jako liczą 1.205 katolików , co pozwoliło podjąć przygotowanie do budowy kościoła.
W pierwszej kolejności zbudowano drewnianą kaplicę w pobliżu starego placu kościelnego, ale miejsce pod budowę musiało być zupełnie nowe, bo mimo próśb władze carskie nie pozwoliły budować na dawnych fundamentach kościoła klasztornego. Wyznaczono plac poza miastem bliżej cmentarza. Zatwierdzenie projektu nastąpiło w dniu 24.06.1906 r.
Liczebność parafii wzrasta, i tak w 1907 r. parafia liczy 2.269 kat. , natomiast w 1908 r. są tu już
liczne konwersje w parafii (850 osób w ciągu 2 lat). W schematyźmie na 1909 r. parafia liczy 1.244 kat., kaplice: Łobzowo, Stara wieś.
• x1910-1911x – proboszcz ks. Antoni PACUL
W 1910 r. aresztowanie i uwięzienie proboszcza ks. A. Adamowicza , którego sądzono w Kobryniu, doprowadza do zmiany na urzędzie. W niektórych opracowaniach wspomniano lata 1909-1913 r. jako czas pobytu ks. A. Pacul
W 1911 r. parafia liczy 1.244 kat. W latach: 1911-1913 r. trwa budowa obecnej murowanej świątyni i murowanej plebani, powstanie kółek kształcenia w j. polskim.
• 1911-1914 – proboszcz ks. Adolf ROMECKI
W 1912 r. parafia liczy 1.449 kat.
W 1913 r. (30.01) odbiór budynku nowego kościoła , w tym czasie parafia liczy 1.449 kat.
W diecezji wileńskiej – 1914-1925 r.
• 1914-1917 – proboszcz ks. Bartłomiej JASIAK
W 1917 r. parafia w dekanacie słonimskim, liczy 1.449 kat.
• x1918-1922 – proboszcz ks. Antoni PIĄTKOWSKI
W 1919 r. parafia Dereczyn w dekanacie słonimskim, liczy 1.449 kat. Natomiast wg danych z 1921 r. całe miasteczko liczy 525 kat.
Proboszcz ks. Piątkowski zapisał się życzliwie w pamięci parafian, którzy po śmierci (zm. w wieku 58 lat dnia 25.III.1922 r.) umieścili na jego nagrobku napis: „Opiekun ubogich”, jego działalność przypadała tu w najtrudniejszym okresie zakończenia I wojny światowej, odradzania się Państwa Polskiego i wojen bolszewickich, a co za tym idzie lat wielkiej tułaczki i nędzy ludzkiej.
• 1922-1926 – proboszcz ks. Zygmunt MIŁKOWSKI
W 1925 r. parafia liczy 1.800 kat.
W archidiecezji wileńskiej – 1925-1939 r.
• 1926-1936 – proboszcz ks. Jerzy POCZOBUT -ODOLANICKI
Początek pracy proboszcza w dniu 17.IX.1926 r.
W 1928 r. parafia liczy 1.506 kat. W 1929 r. parafia w dekanacie Słonimskim, liczy 1.800 kat., kaplica w Łobzowie.
W 1929 r. misje przeprowadzili XX. Misjonarze. W 1931 r. (23.08) miało miejsce poświęcenie tablicy pamiątkowej ku czci budowniczego świątyni ks. A. Abramowicza.
W 1933 r. parafia liczy 1.947 kat., kaplica Łobzowo. W 1934 r. parafia liczy 1.986 kat., kaplica Łobzowo
Dane za 1934 r. wyliczały w parafii ok. 2.000 kat., istniał też III Zakon . W 1935 r. parafia liczy 2.026 kat. , w czasie wizytacji biskupiej (30.08.1935 r.) do bierzmowania przystąpiło 168 osób.
• IV-X.1936 – proboszcz ks. Piotr BRUKWICKI
W 1936 r. parafia liczy 2.067 kat., istnieje 1 kaplica: Łobzowo . Należały tu miejscowości: Dereczyn, Aleksandria, Aleksicze, Buksztowo, Cegielnia, Dorohlany, Dońce, Grabowo, Huryłowicze, Jeziorki Wielkie i Małe, Kołczyn, Krupowo, Łancewicze, Łobzowo, Miechowsk, Mielewicze, Monkiewicze, Naćkowo, Pelazyn, Rodziszki, Sawicze, Stara Wieś, Śliże Piaskowskie, Tarnasze, Uhryń Wielki i Mały, Walkiewicze, Wojniłowice, Zajezierna.
Obecność ks. Brukwickiego na terenie parafii w okresie 1.IV.1936 r. do 20 X.1936 r.
• 1936-1939 – proboszcz ks. Władysław KASZYC
W 1938 r. to parafia w dekanacie Słonimskim, kaplica w Łobzowie (w budowie). Przy rynku miejskim widoczne dobrze zachowane fragmenty wieży zegarowej z dawnego klasztoru dominikanów.
W 1939 r. parafia liczy 2.030 kat.
W archidiecezji wileńskiej – 1939-1989 r.
• 1939-1951 – proboszcz ks. Antoni DZIECZKANIEC
Od 1939 r. (18.IX) zajęcie miasta przez wojska sowieckie, i pierwsze represje wobec katolików i proboszcza, (m.in. zakaz chodzenia w sutannie). W II.1940 r. deportacje rodzin polskich do ZSRR
Od VI.1941 r. czas represji niemieckich, m.in. w 1942 r. (23.06) wymordowanie mieszkańców getta żydowskiego przez hitlerowców i policje białoruską.
W 1945 r. nastąpiło wywiezienie licznych rodzin katolickich do PRL, lub przesiedlanie „na prace” w głąb ZSRR, co zmienia strukturę parafii.
W 1947 r. obsługiwał parafie Dereczyn ks. Jan MIANOWSKI (dojeżdżał z Zelwy), ale znamy ten fakt tylko z jednego źródła i prawdopodobnie chodzi o czasowe zastępstwo. Proboszcz ks. Dzieczkaniec pochowany został w VIII.1951 r. przy kościele, i była to jedna z ostatnich uroczystości w tej świątyni, bowiem jeszcze tegoż samego roku 1951 nastąpiło zabranie i zamknięcie kościoła przez władze sowieckie.
• 1950-1989 – w archidiecezji wileńskiej
Po 1960 r. zniszczenie kościoła przy użytkowaniu go przez kołchoz, na placu po klasztorze dominikanów urządzono przedszkole.
W diecezji mińskiej – 1989-1991 r.
• 1989-1990 – w diecezji mińskiej
W 1990 r. nastapił zwrot świątyni (kościół i zakrystie bez dachów, w plebani masarnia); zainteresowanie się odbudową kościoła przez p. Kerchnera z Francji.
• 1990-1991 – administrator o. Witold ŻELWIETRO (OFMCap)
Wspomagał: 1990 – o. Jan Bońkowski OFMCap , 1991 – o. Klaudiusz Pryzmont OFMCap
W 1991 r. w budynku prywatnym, później w dawnej plebani odprawiana co tydzień Msza św. Na Msze św. przychodził ok. 20-30 osób.
W diecezji grodzieńskiej - 1991-2016 r.
• 1991-1994 – proboszcz o. Witold ŻELWIETRO (OFMCap)
Wspomagał: 1991-1992 – o. Klaudiusz Pryzmont OFMCap, 1992-1994 - o. Andrzej Dezor OFMCap, 1992-1993 – o. Jan Fibek OFMCap, 1993-1994 – o. Tomasz Juńczyk OFMCap
W latach 1991-1993 r. trwa odbudowanie kościoła z fundacji p. Kerchnera (z Francji), małżonka urodzonej tu Ireny z Żukowskich (zm. 1989 r. w Paryżu). W 1991 r. nastapiło zniszczenie pamiątkowej płyty w posadzce kościelnej , przy kładzeniu nowej podłogi.
W 1993 r. (14.08 - sobota) rekonsekracja świątyni dokonana przez ks. Bp. A. Kaszkiewicza. W uroczystości biorą udział zaproszeni goście z Francji (p. Kerchnera; ks. Stanisław Jeż z Paryża), ks. Hańko (kanclerz kurii), o. Stanisław Sadowski OFMConv, okoliczni kapłani (m.in.: ks. Ryszard Jakubiec z Mikielewszczyzna), i kapucyni ze Słonima i Międzyrzecza (o. Witold Żelwietro OFMCap, o. Andrzej Dezor OFMCap, o. Jan Fibek OFMCap, o. Jan Bońkowski OFMCap), ks. Prefekt WSD Grodno i 10 kleryków.
W 1993 r. 11-17.IX Misje przed poświęceniem kościoła w Słonimiu (głoszą o. Andrzej Wiwatowski OFMCap i o. Antoni Kawka OFMCap) w Dereczynie nauki wypadają w niedziele i poniedziałek (przybyło 48 osób).
W 1994 r. na terenie parafii odbywały się rekolekcje młodzieżowe prowadzone przez o. Tomasza Juńczyk OFMCap, brała w nich udział grupa dzieci z Polski z zaprzyjaźnionej parafii Pszczyna (Polsk).
• 1994-2004– proboszcz ks. Józef FAILER (PMNSM),
Proboszcz z pochodzenia Austryiak, należał do Zgromadzenia Samarytan Płomienia Miłości Niepokalanego Serca Maryi.
W 1997 r. przy kościele otworzono punkt Caritasu, służący pomocą materialną od katolików z Niemiec. Organizowane były rekolekcje dla młodzieży, na które przyjeżdżało ok. 150-330 osób rocznie. W 1995 r. początek budowy filialnej świątyni w miejscowości Stara Wieś, zakończone w 1997 r.
• 2004-2009 – proboszcz ks. Aleksander BREJWO
W 2008 r. istnieje tu kaplica Stare Sioło (z 1997 r.). W 2010 r. proboszcz mieszka przy kościele w Międzyrzeczu i dojeżdża tu ze Mszą św.
• 2010-2012 – proboszcz ks. Eugeniusz UCZKORIS
W 2013 r. świętowano tu jubileusz 90 rocznicy wybudowania neogotyckiego kościoła.
Msze św. odprawiane w niedziele o godz. 10.00 w dni powszedni o godz. 18.00 lub 19.00 (czas letni)
àäêàçàöü
Klasztor Dominikanów i parafia katolicka – 1618-1832 r.
Klasztor w diecezji wileńskiej – 1618-1660 r.
• 1618-1630 – fundacja klasztoru dominikanów
W 1618 r. miała miejsce fundacja parafii, i powierzenie parafii dominikanom. Powstał tu drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia NMP.
Dala funkcjonowania klasztoru powstawały zabezpieczenie materialne, i tak w 1819 r. przywileje dla nowej fundacji zatwierdził król Władysław IV . Natomiast w 1627 r. klasztor otrzymał zapis 4 włók ziemi i „sianożąc” nad rzeką Zelwą od Pałubińskiego.
W 1629 r. została ostatecznie zatwierdzona fundacja drewnianego klasztoru dominikanów, powołanego do życia przez Konstantego Połubińskiego i Zofie z Sapiehów.
• 1630-1633 – przeor o. MARIAN Żuk (OP)
Od 1630 r. klasztor występuje jako konwent, podniesienie nastąpiło po 12 latach funkcjonowania rezydencji. W 1633 r. (21.07) istniała tu parafia zapisana w dekanacie słonimskim, wizytacje biskupią przeprowadził bp. Kasper Zaliwski.
• 1633-1636 – przeor o. MARCJAN Niestojemski (OP)
Klasztor dominikanów,
• 1636-1639 – przeor o. SEBASTIAN Bratnarowski (OP)
W 1637 r. wydane zostały zapisy funduszowe na prowadzenie szpitala.
• 1639-1640 – przeor o. KANDYD Telesz (OP)
Mieszka tu kilku zakonników
• 1640-1642 – przeor o. GABRYIEL Łapiński (OP)
Początki XVII w. to czas świetności Dereczyna pod władaniem Sapiehów, opisywane później, że w czasie odwiedzin króla Władysława IV urządzono tu stół wielkanocny gdzie kolejne potrawy przypominały podział roku, bo „Wojewoda Sapieha w Dereczynie takie wyprawił święcone, na które zjechało się co niemiara panów z Litwy i Korony”.
• 1642-1644 – przeor o. ALFONS Kazanowski (OP)
W 1644 r. to klasztor w Litewskiej Prowincji p.w. św. Anioła Stróża.
• 1644-1647 – przeor o. JERZY Siestrzewitowski (OP)
Klasztor dominikanów zakonnicy prowadza parafie
• 1647-1650 – przeor o. KANDYD Telesz (OP)
W 1649 r. miała miejsce kolejna fundacja na szpital, ofiarowana od Zuzanny Chreptowskiej (200 złp.)
• 1650-1653 – przeor o. ADAM Tarnowski (OP)
W klasztorze mieszka kilku zakonników
• 1654-1655 – przeor o. TEODOR Łubiewski (OP)
W 1655 r. po zniszczeniu Wilna przeniesiono tu studium generalne zakonu dominikańskiego na Litwie.
• 1655-1658 – przeor o. KANDYD Telesz (OP)
Klasztor dominikanów, możliwe zniszczenie zabudowań w czasie wojny moskiewskiej
Drewniany kościół (w diecezji wileńskiej) – 1660-1740 r.
• 1663-1666 – przeor o. KAZIMIERZ Białłozor (OP)
W klasztorze rozpoczyna się czas odbudowy po zniszczeniach wojennych.
• 1666-1669x – przeor o. FRANCISZEK Gawarecki (OP)
W 1669 r. Dereczyn to parafia w dekanacie różańskim , konwent dominikański uzyskał prawo do własnego nowicjatu.
• 1674-1677x – przeor o. POLIDOR Skorobohaty (OP)
W 1674 r. wizytator określał: „kościół murowany, piękny” obsługiwali go OO. Dominikanie.
• 1678-1688 – klasztor dominikanów
Prawdopodobnie przeorem jest nadal o. Skorobohaty, w 1685 r. dla klasztoru w Dereczynie udziały w części Puszczy Uzłowskiej (położonej nad rzeką Szczarą) przyznała rodzina Uzłowskich.
Od 1686 r. w klasztorze funkcjonowało studium teologiczne, mieszkali tu więc klerycy dominikańscy.
• 1689-1690 – przeorem o. GABRYIEL Połubiński (OP)
Od 1690 r. trwa budowa murowanego klasztoru, prowadzone są również inne prace remontowe, m.in. miało miejsce nakrycie dachówką dachu kościelnego .
• 1692-1695 – przeor o. LUDWIK Jaśman (OP)
prowadzona jest tu parafia, istnieje szkoła zakonna
• 1696 – przeorem o. AMBROŻY Pusłowski OP
Murowany klasztor dominikanów
• 1696-1699 – przeor o. BONAWENTURA Iwaszkiewicz (OP)
Klasztor i kościół dominikanów
• 1699-1702 – przeor o. DOMINIK Łukaszewicz (OP)
W klasztorze mieszka kilku zakonników, obsługują oni parafie w Dereczynie, służą jako kapelani na dworze Sapiehy i dojeżdżają do okolicznych kościołów z posługą duszpasterską
• 1702-1703 – przeor o. JAN Gwidorski (OP)
Klasztor w Dereczynie
• 1703-1706 – przeor o. HILARY Jancewicz (OP)
Klasztor dominikanów, mieszka tu kilkunastu zakonników
• 1707-1710 – przeor o. MICHAŁ Wanczewski (OP)
W 1709 r. czas epidemii i zarazy w okresie wojen północnych
• 1710 – przeor o. PLACYD Kwieczon (OP)
Odbudowa po zniszczeniach gospodarczych
• 1710-1713 – przeor REGINALD Hryncewicz (OP)
W latach 1710-1715 r. misjonarzem i kaznodzieją o. Jerzy Kossakowski OP
• 1716-1719 – przeor o. MICHAŁ Wanczewski (OP)
Dnia 27.V.1717 r. klasztor i kościół uległy zniszczeniu w czasie pożaru.
• 1719-1721 – przeor o. MACIEJ Kagulewicz (OP) [„Kukielewicz” ]
Kościół i klasztor dominikanów.
• 1721-1722 – przeor o. JUSTY Fedorowicz (OP)
W klasztorze mieszka kilkunastu zakonników
• 1722-1725 – przeor o. HIACYNT Heli (OP)
Klasztor dominikanów prowincji litewskiej
• 1725-1728 – przeor o. DAMIAN Jurkiewicz (OP)
Istniejąca tu parafia należy do dekanatu różańskiego
• 1728-1733 – przeor o. ALBERT Bohusz (OP)
Klasztor dominikanów
• 1733-1738 – przeor o. KAZIMIERZ Dowgin (OP)
W 1737 r. miała miejsce fundacja na szpital w Dereczynie od Konstantego Pałubińskiego (dar w zbożu – rocznie 32 beczki).
• 1738-1741 – przeor o. ALEKSANDER Szysławski (OP)
Klasztor dominikanów, w 1741 r. miała miejsce konsekracja kościoła dokonana przez posługę bp. M. Zienowicza
Kościół i klasztor murowany (w diecezji wileńskiej) – 1740-1794 r.
• 1741-1746 – przeor o. GRZEGORZ Szymak (OP)
W 1744 r. jest to parafia w dekanacie różański, na terenie parafii wymieniono blisko 40 miejscowości: Dereczyn, Kolczyn, Łobzowo, Tomasze, Rusaki, Jeziorki, Wołłoba, Mała Wola, Wielka Wola, Morozowicze, Sawicze, Stary Dereczyn, Berezki, Grabowo, Uhryn, Maracze, Lewosowszczyzna, Bibiki, Krzywicze, Czeszeykowszczyzna, Zołocieiowo, Krupa, Kamionka, Olekszyce, Dorohlin, Gieyściewicze, Buksztow, Rodziszki, Milewicze, Woyniłowce, Białasawszczyzna, Łancewicze, Zaścianek, Naćkowo, Sankowo, Szczara, Kuryłowicze, Starynki, Namogły , obsługa parafii powierzona dominikanom.
• 1746-1748 – przeor o. DOMINIK Jankiewicz (OP)
W klasztorze mieszczą się studia dominikańskie, filozofie wykłada m.in. o. Bagiński OP
• 1748-1752 – przeor o. MATEUSZ Pęczykowski (OP) [Piaszkowski ]
Mieszka tu m.in.: x1749-1750 – o. Dominik Połubiński OP
• 1752-1754 – przeor o. LUDWIK Rybiński (OP)
W kolejnych latach XVIII w. dereczyńscy dominikanie prowadzą przy klasztorze szkołę średnią. Od 1753 r. zatrudniony przez Sapiehę sztukator (Klemens Winterhalter) ozdabia ołtarze kościelne.
• 1754-1761 – przeor o. LUDWIK Hryncewicz (OP)
W 1755 r. przeprowadzono tu misje ludowe . Odbudowany w 1756 r. klasztor należał do „największych w prowincji litewskiej”. Prace malarskie w kościele prowadzi od 1860 r. malarz Antoni Herliczka.
• 1761-1763 – przeor o. WINCENTY Swoboda (OP)
W 1761 zm. o. Dominik Bejnert OP (profesor)
• 1763-1766 – przeor LUDWIK Rybiński(OP)
W klasztorze mieszka ok. 30 zakonników
• 1766-1767 – przeor o. REMIGIUSZ Zahorowski (OP)
Budowa drugiej „wolno stojącej” wieży kościelnej, ukończonej w 1767 r.
• 1767-1773x – przeor o. FRANCISZEK Wiszniewski (OP)
W 1772 r. to kościół i klasztor Dominikanów p.w. Wniebowzięcia NMP, mieszka tu 29 zakonników (13 kapłanów). Zachowały się z tego okresu wydane drukiem kazania.
• 1775-1778 – przeor o. CZESŁAW Strumiłło (OP)
W klasztorze mieszka ok. 30 zakonników
• 1778-1780 – przeor o. LEON Laudański (OP)
Prowadzona jest parafia i obsługiwane kościoły w okolicy
• 1780-1783 – przeor o. FRANCISZEK Kochański (OP)
W 1781 r. to parafia w dekanacie różańskim, liczy 1.121 kat. , w szkole parafialnej uczy się 7 uczniów. Kościół w formie krzyżowej, z 10 ołtarzami.
• 1783-1785 – przeor o. JAN Kanty Bagiński (OP)
Od 1783 prowadzono remont przy „starszej” wieży kościelnej, która była złączona z północnym skrzydłem klasztornym, W tym czasie istnieje tu parafie, którą obsługują dominikanie, należy tu też jedna kaplica filialna (Stara Wieś).
W 1784 r. do klasztoru należy miejscowość Starawieś (położona na terenie parafii Łukonica).
• 1785 – przeorem o. DOMINIK Sawicki OP
W 1785 r. w klasztorze mieszkają m.in. : o. Dominik Sawicki OP (przeor), o. Tomasz Matusewicz OP , o. Korneliusz Hayewicz OP , o. Augustyn Szulc OP , o. Hiacynt Walożewicz OP , o. Cyprian Kassanowicz OP.
• 1785-1787 – przeor o. WINCENTY Korsak (OP)
W 1786 r. upiększenie otoczenia świątyni przy okazji budowy rezydencji Sapiehów nazywanej tu „Małym Wersalem”. Warto pamiętać, że zmarli tu m.in. wielcy przedstawiciele tego rodu: 1739 – Antoni Fr. Sapiecha poseł, 1812 Aleksander Sapieha przyrodnik (przeniesiono ciało do Wisznic), 1829 Franciszek Sapieha generał insurekcji kościuszkowskiej. W tutejszej szkole uczył Wojciech Żywny, późniejszy nauczyciel F. Chopina.
• 1787-1790 – przeor o. LUDWIK Szmigielski (OP)
Klasztor dominikanów
• 1790-1793 – przeor o. KLEMENS Górski (OP)
Prowadzona jest parafia i szkoła zakonna
Klasztor w diecezji wileńskiej – 1794-1832 r.
• 1793-1797 – przeor o. DOMINIK Proszkowski (OP)
Parafia od 1794 r. znalazła się w obszarze państwa Rosji, potwierdzono to decyzjami rozbiorowymi z 1795 r., co nakładało na proboszczów i przełożonych klasztorów składania przysięgi na wierność domowi carskiemu.
• 1797 – przeorem o. AUGUSTYN Frąckiewicz (OP)
W klasztorze mieszka ok. 30 zakonników
• 1797-1800 – przeor o. NORBERT Arendt (OP)
W klasztorze istnieje stadium zakonne
• 1800-1803x – przeor o. PAWEŁ Saplica (OP)
Możliwe że o. Sapica był tu przeorem do 1812 r., pracowali tu m.in.: 1802-1804 - ks. Ludwik Targoński, 1802-1804 – o. Nicefur Zalewski OP (zakrystian),
W 1802 r. w klasztornej bibliotece przechowywano 1.143 woluminów. W 1805 r. w klasztorze na kursie filozofii niższej uczy się ok. 7 kleryków.
• 1812-1815 – o. LUDWIK Głowicki (OP)
W 1812 r. domniemywać należy zniszczenia majątków klasztornych w czasie wojen napoleońskich. Z kościoła skradziono m.in.: srebrna lampa, 3 kielichy z patenami, relikwiarzyk, złote ozdoby z ołtarzy (wota).
• 1815-1819 – przeorem o. PIUS Korniłowicz (OP)
W klasztorze (1817 r.) mieszczą się studia filozoficzne, mieszka tu 13 kleryków (profesorami byli m.in.: 1817 - o. Pantaleon Orzechowski OP (42 lat) , 1818 – o. Dalmacy Nosowicz OP (30 lat). 1817 – o. Romuald Schultz (OP) jako podprzeor.
W 1818 r. mieszka tu 18 zakonników , m.in.: 1818 – o. Norbert Bułharyn OP , 1818 – o. Ludwik Tołłąkiewicz OP (sub-przeor) ,
• 1819-1821 – przeorem o. TOMASZ Jasztowt OP [„Jatowt”]
W latach: 1816-1824 r. istnieje tu studium filozoficzne. Klasztorna biblioteka w 1817 r. liczyła 1.075 woluminów.
W 1820 r. w opisie kościoła wspomina się o 8 ołtarzach: główny był drewniany, z obrazem Wniebowzięcia NMP; boczne: Pana Jezusa biczowanego, Św. Dominika, św. Tomasza z Akwinu, św. Antoniego Padewskiego, Św. Anioła Stróża, św. Wincentego Feferiusza, NMP (obraz w srebrnej szacie), Pana Jezusa i NMP.
• 1821-1824 – przeorem o. STANISŁAW Płoszczyński (OP)
W 1824 r. w klasztorze mieszka 17 zakonników.
W opisie z 1824 r. zaznaczono, że istnieje tu studium filozofii, gdzie uczy się 10 kleryków (profesorem m.in.: o. Joachim Więckiewicz OP , mieszkali tu też kilku zakonników, m.in.: 1824 - o. Czesław Janowicz OP (subprzeor) , 1820-1826 - ks. Edward Rygalewicz (w)
• 1824-1829 – przeorem o. WINCENTY Spodoba (OP)
Wspomagał: 1827 – o. Bartłomiej Siemniszko OP (podprzeor)
W 1826 r. misje prowadzi o. Jakub Stawski OP . W 1827 r. w klasztorze mieszka jeszcze 8 zakonników. Prowadzona jest parafia i pomoc w okolicznych kościołach (m.in. jako kaznodziejstwo okolicznościowe i zastępstwo).
W 1829 r. pochowano w tutejszym kościele Franciszka Sapiehę.
• 1829-1832 – przeorem o. JAKUB Falkowski (OP)
W 1829 r. w klasztorze mieszka 6 zakonników: 5 kapłanów i 1 tercjarz ; natomiast w 1830 r. wizytator opisał 8 zakonników (7 kapłanów i 1 brat) , byli to m.in.: 1820-1830 o. Norbert Bałuharyn OP (bez urzędu) , 1829-1831 - o. Faust Jachimowicz OP (subprzeor) , 1829 - o. Tomasz Pisarski OP ,
1829 - o. Tomasz Zimnoch OP (kaznodzieja) , 1820-1831 - br. Józef Proszkowski OP (szafarz) , 1830-1831 - o. Agapit Iwaszkiewicz OP (zakrystian) , 1830-1831 – o. Augustyn Szałkowski OP (kaznodzieja) , 1830-1831 – o. Klemens Suszyński OP (profesor i kaznodzieja) , 1830-1831 – o. Mateusz Bruszkowski OP (kaznodzieja) ,
Opis parafii w 1830 r. mówi o 807 osobach korzystających z sakramentów świętych (341 = M, 466 = K) i 248 nie korzystających z sakramentów (120 = M, 128 = K), razem 1.055 kat.
W obszar parafii wchodziły miejscowości: m-ko Dereczyn (106 = M, 161 = K), d. Dereczyn (20 = M, 17 = K), d. Aleksandria (10 = M, 12 = K), d. Czeszejków (2 = M, 1 = K), d. Krupów (5 = M, 5 = K), d. + w. Milewicze (14 = M, 26 = K), d. + w. Wojniłowicze (16 = M, 13 = K), f. Zaścianek (1 = M, 1 = K), d. + w. Miechowsk (9 = M, 12 = K), f. Sańków (2 = M, 1 = K), d. + w. Szczara (12 = M, 18 = K), d. + w. Wola (15 = M, 12 = K), d. + w. Buksztow (29 = M, 35 = K), d. + w. Rodziszki (9 = M, 13 = K), d. + w. Korczyn (13 = M, 14 = K), d. + w. Łobzów (8 = M, 13 = K), f. Łazy (4 = M, 9 = K), f. Pelażyn (10 = M, 7 = K), d. + w. Stara Wieś (63 = M, 65 = K), d. + w. Walkiewicze (11 = M, 16 = K), f. Podrow (3 = M, 7 = K), w. Moracze (5 = M, 9 = K), w. Krzywicze (20 = M, 23 = K), w. Zołociewo (9 = M, 12 = K), w. Dorohlin (8 = M, 12 = K), w. Nacków (- = M, 8 = K), w. Zajmiszcze (- = M, 6 = K), w. Zajeworki (7 = M, 4 = K), w. Jeziorki (13 = M, 14 = K), w. Alekszyce (34 = M, 39 = K), w. Uhryn (4 = M, 15 = K), w. Ostrów (2 = M, 9 = K), w. Grabów (3 = M, 9 = K).
• 1832 – przeorem o. GERARD Klimowicz (OP)
W czasie „przedkasacyjnym”, w 1831 r. dominikański klasztor zamieszkiwało tylko 8 zakonników (7 kapłanów i 1 brat zakonny), byli to m.in.: o. G. Klimowicz OP, o. Faustyn Jachinowicz OP, o. Norbert Bułgaryn OP, o. A. Iwanowski OP, o. Augustyn Szołowiecki OP, o. Klemens Suszyński OP, o. Mateusz Gruszkowski OP.
W 1832 r. (19.07) miała miejsce, decyzją władz carskich, kasata klasztoru i konfiskata majątków kościelnych, a klasztor oraz pałac zajęto na koszary wojskowe. Represje dotykają także zakonników poprzez zesłanie na Syberię.
àäêàçàöü
Ks. Eugeniusz - proboszcz w dereczyńskiej parafii Wniebowzięcia NMP (Białoruś) ( od maja 2010r.- obecnie)
e-mail: uczkuronis@tut.by
tel.kom.: 00375297842036 àäêàçàöü
Serdecznie zapraszamy, Wszystkich Miłośników Dereczyna, do wzięcia udziału w Parafialnej Uroczystości z okazji 100-lecia Kościoła w Dereczynie. Jubileuszowa Msza Święta pod przewodnictwem Jego Ekscelencji Księdza Biskupa Aleksandra Kaszkiewicza odbędzie się 18 sierpnia 2013 roku o godzinie 11:00. W imieniu Parafian Ks. Eugeniusz Uczkuronis àäêàçàöü
Witam!
Czy znał może ksiądz kogoś o nazwisku Dorożyński(a) z Dereczyna, jest to nazwisko matki mojego męża wiem, że po wojnie nie zdołali przedostać się do Polski, jedyną osobą której to się udało była moja teściowa Stanisława Dorożyńska.Jeśli znałby ksiądz jakikolwiek ślad byłabym niezmiernie wdzięczna.
Z wyrazami szacunku Joanna Schneider!
Prosze poprowic w swoim artikule daty:
Bylem w Dereczynie od 1994 - 2004 a Ks. Aleksandr Brejwo z 2004 do dzis
Witam! Poszukuję rodziny matki mojego męża, ona jako jedyna przedostała się po wojnie z Dereczyna do Polski (nazywała się Stanisława Dorożyńska) jej rodzeństwo pozostało w Dereczynie, nie wiem z kim mogłabym się kontaktować aby trafić na ślad rodziny, może Pani dałaby mi jakieś wskazówki w tej kwestii.
Pozdrawiam!
Darzę Dereczyn ogromnym sentymentem.W tym miasteczku przed wojną(1937 rok) przebywała zaginiona podczas wojny rodzina mego Ojca Grzegorza.Po 15 latach poszukiwań, nie odnalazłam niestety śladów rodziny,ale miłość do Dereczyna została Teresa Lisowska-Wiśniewska
Bylem proboszczem w Dereczynie 10 lat od lipca 1994 r. do sierpnia 2004.
Oprocz punktu Caritasu byle organizowane wakajce-rekolekcje dla dzieci z roznych parafiach diecezji Grodzienskiej. Uczestnicylo 150 - 330 dzieci rocznie.
Obslugiwalem trzy koscioly:
Dereczyn, Stary Wies (budowany przeze mnie w latach 1995-1997 i Łukonica.
Bardzo dobrze wspominam moje duszpasterstwo na Białorusi.
Dereczyn jest mi bardzo bliski. Zdobyłam wiele archiwalnych materiałów na temat siedziby Sapiehów, parafii w Dereczynie i zebrałam je w formie opracowania. Do bardzo wielu informacji nie dotarłam jeszcze... Pozdrawiam wszystkich miłośników Dereczyna :) àäêàçàöü
1906-1989 – neogotycka świątynia
1906 – otworzenie parafii, liczącej 1205 katolików , i przygotowanie do budowy kościoła, zbudowano drewnianą kaplicę, ale miejsce pod budowę musiało być zupełnie nowe, nie na dawnych fundamentach kościoła klasztornego.
1906-1910 – ks. Adam Abramowicz (p)
1911-1913 – budowa obecnej murowanej świątyni i murowanej plebani, powstanie kółek kształcenia w j. polskim
1920 – parafia w dekanacie słonimskim
1936-1938 – ks. Władysław Kaszyc (p)
1938 – parafia w dekanacie Słonimskim, kaplica w Łobzowie (w budowie)
1947 – ks. Jan Mianowski (dojeżdżał z Zelwy)
1951 – zamknięcie kościoła
Po 1960 – zniszczenie kościoła przy użytkowaniu go przez kołchoz
1990-2008 – czas odrodzenia
1990 – zwrot świątyni (bez dachów, w plebani masarnia)
1991-1993 – odbudowanie kościoła z fundacji p. Kerchnera (z Francji), małżonka urodzonej tu Ireny z Żukowskich (zm. 1989 r. w Paryżu).
1990-1994 – o. Witold Żelwietro OFMCap (p)
1993 – (15.08) rekonsekracja świątyni dokonana przez ks. Bp. A. Kaszkiewicza
1996-2000 – ks. Józef Failer (p), przy kościele otworzono punkt caritasu, służący pomocą materialną od katolików z Niemiec.
2006-2008 – ks. Aleksander Brejwo, kaplica Stare Sioło (z 1997 r.).
àäêàçàöü