Wybrane zdjęcia
Cerkiew Podwyższenia Krzyża Św. w Wistyczach. Wzniesiona jako kościół katolicki w 1678 r Foto © Êóç³÷ ̳êîëà | Data wykonania: 28.01.2012
Foto © Êóç³÷ ̳êîëà | Data wykonania: 2020-11-01
Kościół i klasztor. Rysunki techniczne z początku XX w (z książki I.N. Slunkowej \'Klasztory wschodniej i zachodniej tradycji\') Foto © Êóç³÷ ̳êîëà | Data wykonania: 2020-11-01
Wistycze. Cerkiew prawosławna pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Św.
Wistycze, w okolicach Brześcia nad rzeką Leśną. Znajdowało się tu opactwo cystersów, jedno z dwóch na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej (obok Kimbarówki). Opactwo ufundował w 1678 roku właściciel miejscowego majątku, podkomorzy brzeski Eustachy Tyszkiewicz. Wzniesiono wówczas duży barokowy kościół pod wezwaniem Św. Zofii oraz klasztor. Po Powstaniu Listopadowym klasztor skasowano. Kościół funkcjonował do Powstania Styczniowego; w 1866 roku zamieniono go na cerkiew prawosławną. Po 1918 roku wrócił do katolików, po II wojnie światowej został zamknięty, na przełomie lat osiemdziesiątych oddano go ponownie prawosławnym i obecnie służy jako cerkiew Podwyższenia Krzyża Św.Jest to trójnawowa, bezwieżowa bazylika z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Fasada jest szersza niż korpus, gzyms dzieli ją na część dolną i parawanowy szczyt z wolutami. W bogatej dekoracji elewacji wykorzystano podwójne półkolumny, profilowane gzymsy i płaskie wnęki różnych kształtów. Ściany boczne ozdobione są podwójnymi pilastrami. Nawa główna jest nakryta sklepieniem kolebkowym, boczne – sklepieniami krzyżowymi. Przed świątynią drewniana, dwukondygnacyjna dzwonnica.
Zabudowania klasztorne nie zachowały się. Pozostał tylko mur oraz jeden zniszczony nagrobek z dawnego cmentarza przykościelnego.'
Grzegorz Rąkowski
„Czar Polesia”, Rewasz, Pruszków 2001
(A.O.)