Zamek bychowski | Bychów

Więcej zdjęć (39) >>

Zamek w Bychowie

Wybudowany w latach 1590-1619 przez hetmana Karola Chodkiewicza na wysokim brzegu Dniepru, oddzielony od miasta głęboką fosą. Zamek ten, niegdyś o drewniano-ziemnej konstrukcji ścian, wzmocnionych bastionami, fosami i wałami, w swoim czasie był jedną z najpotężniejszych fortec na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej. Dalszą rozbudowę zamku prowadził jego następny właściciel – Lew Sapieha (od 1621 roku), który ponadto wzniósł w Bychowie umocnienia miejskie.

Zamek i umocnione miasto zdołały oprzeć się wojskom kozackim pod dowództwem F. Harkuszy w 1648 roku. Podczas wojny polsko-moskiewskiej zamek wytrzymał 11-miesięczne oblężenie przez kozackie wojska atamana Zołtareńki w latach 1654-55, podczas którego zginął sam Zołtareńko. W 1659 roku po kolejnym długotrwałym oblężeniu, został zdobyty przez wojska moskiewskie na skutek zdrady. Zimą z 1660 na 1661 rok twierdza została odzyskana przez wojska Rzeczypospolitej pod dowództwem Stefana Czarnieckiego.

Podczas wojny północnej, w 1702 roku, zamek należący wówczas do zwolennika Stanisława Leszczyńskiego – Kazimierza Jana Sapiehy, był oblegany i zdobyty przez Krzysztofa Bończę Sienickiego, wspomaganego przez Kozaków. W 1707 roku stacjonujący na zamku Sienicki przeszedł na stronę króla szwedzkiego Karola XII i był oblegany w Bychowie przez wojska rosyjskie, które zdobyły fortecę, a Sienickiego uwięziły.

Na przełomie XVII i XVIII wieku zamek został przebudowany na murowaną barokową rezydencję z dwukondygnacyjnym pałacem zwieńczonym wieżą zegarową, z reprezentacyjną fasadą od strony Dniepru. W dwóch narożnikach zespołu, tworzącego zamknięty czworobok (trzy skrzydła tworzyły budynki, czwarty bok zamykał mur obronny) znajdowały się ośmioboczne baszty. W wyniku gruntownej przebudowy w XIX wieku zamek utracił większość detali architektonicznych. Zachowały się mury obwodowe z korpusem dawnego pałacu i dolną częścią wieży zegarowej, budynek dawnych koszar, oraz jedna z narożnych wież.

Zamek jest użytkowany obecnie (1997 rok, A.O.) przez zakład przemysłowy. W budynku stojącym obok zamku mieści się muzeum historyczno-krajoznawcze, założone w 1979 roku, z działami archeologii, historii i przyrody.

Grzegorz Rąkowski, „Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, 1997
(A.O.)