Historia Stolina
Zabudowania Stolina są rozciągnięte na krawędzi doliny Horynia. Miasto leży na suchej grzędzie zwanej Przyhoryniem, szerokiej na kilka i długiej na kilkadziesiąt kilometrów, która stanowi najsuchszy i najgęściej zaludniony fragment Zarzecza.Pierwsze wzmianki o Stolinie pochodzą z XII-XIII wiecznych latopisów. Jest on w nich wymieniany jako jeden z nadhoryńskich grodów księstwa turowsko-pińskiego. Później miejscowe dobra były królewszczyzną, nadawaną przez monarchów zasłużonym rodom.
W XVI wieku Stolin określany już jako miasteczko, a należał do kniaziów Sołomereckich. Według niektórych źródeł w XVII wieku otrzymał formalne prawa miejskie, ale nie wiadomo na ten temat nic pewnego.
Ogromne zniszczenia przyniosła wojna Rzeczypospolitej z Rosją w latach 1654-1667: we wrześniu 1655 roku wojska moskiewskie kniazia Dymitra Wołkońskiego rozbiły Polaków w bitwie pod Perebrodami na Zahoryniu, a następnie spaliły Stolin.
W XVIII wieku miasteczko wraz z okolicznymi dobrami należało do Wiśniowieckich, a następnie kolejno do Korzeniowskich, Pociejów i Sołtanów. Korzeniowscy wznieśli tu pałac. W 1816 roku w Stolinie powstała pierwsza na Polesiu szkoła agronomiczna. Działała wtedy także przystań rzeczna na Horyniu i ważna stacja pocztowa na skrzyżowaniu gościńców z Pińska, Mozyrza i Wołynia. W pierwszej połowie XIX wieku miejscowe dobra należały do Skirmunttów.
Podczas Powstania Styczniowego przez Stolin przechodził ze swym oddziałem Romuald Traugutt po zwycięskiej bitwie pod Woronianami. Powstańcy kwaterowali w pałacu, który został w odwecie spalony przez kozacki pościg. Późniejsi właściciele, Stachowscy i Halaszkiewiczowie – już go nie odbudowali, mieszkali w przebudowanym budynku gospodarczym.
Do rangi ośrodka administracyjnego Stolin awansował dopiero w niepodległej Polsce, kiedy stał się stolicą powiatu w województwie poleskim i znacznie się rozbudował, a liczba jego mieszkańców, która w końcu XIX wieku wynosiła zaledwie 1,5 tysiąca, wzrosła do 8 tysięcy w 1939 roku. W okresie międzywojennym, zapewne po śmierci ostatniego właściciela Mariana Halaszkiewicza (zmarł w 1930), miejscowy majątek przeszedł na własność państwa.
Obecnie Stolin jest stolicą rejonu w obwodzie brzeskim i liczy 12 tysięcy mieszkańców.
Grzegorz Rąkowski
”Czar Polesia”, Rewasz, Pruszków 2001
(A.O.)
Stolin. : Zabytki i atrakcje | zdjęcia
Park dworski «Mańkowicze»
Stary dąb w parku
Synagoga
Ruiny synagogi w Stolinie (03.04.2010)
Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego
Fasada boczna
Ulice miasta
Drewniana zabudowa centrum miasteczka
Jeszybot
Budynek dawnego jeszybotu w Stolinie (03/04/2010)
Gorzelnia
Hala produkcyjna (03/04/2010)
Gorzelnia
Budynek gorzelni w Stolinie
Stolin. : Utracone spuścizna | zdjęcia
Wiadomości
Ïàðê òîé áû¢ íåêàë³ çàêëàäçåíû Ìàðûÿé ç ÊàñòýëÿíࢠÐàäç³â³ëàâàé ðàçàì ç ïàëàöàì, ðàçáóðàíûì ó 2 ñóñâåòíóþ âàéíó. ...
Utracona spuścizna to klasycystyczny kościół fundowany przez Korzeniewskich w 1818r. , zniszczony podczas ostatniej wojny nie pozostał po nim nawet ślad....
Elektyczna drewniana cerkiew p.w. Wniebostąpienia Pańskiego z czworoboczną wierzą,zbudowana w 1938r. na miejscu starszej, zniszczonej podczas I wojny światowej.
/Czar Polesia-żródło/...
Najcenniejszym zabytkiem w Stolinie to barokowo-klasycystycfzna synagoga z 1792r, jedna z nielicznych na Białorusi. Jest to budynek dwukondygnacyjny, na planie zbliżonym do kwadratu. Elewacje rozczłonkowane są za pomocą półkoliście zamkniętych okien z naczółkami, pilastrów i gzymsów. Lekko ścięte naroża fasady wyodr...
Hello. I live in Canada. I was in Stolin/Rubel/David Horodok in 2002. My friend in Stolin is Misha Chernyavski. I would like to email you and talk about Stolin. My father was one of only Holocaust survivors in Stolin. Thank you. ...