Германавічы - фота і помнікі

Гісторыя Германавічаў

Германавічы, мястэчка ў Шаркоўшчынскім раёну, на р. Дзісна. За 18 км на ПнУ ад Шаркоўшчыны. 750 жыхароў, 290 двароў (1992).

Упершыню ўпамінаецца ў 1563 пад назвай Ерманавічы як сяло ВКЛ на мяжы з Полацкім ваяводствам. Верагодна, належалі да маёнтка Сапегаў з цэнтрам у Іказні. 3 1565 у Браслаўскім павеце Віленскага ваяводства. У 1739 Юзаф Станіслаў Сапега за 12 тыс. талераў прадаў мястэчка Германавічы з фальваркам Шабалаўшчына інфлянцкаму пану Яну фон Экель Гілзену. 3 гэтага часу Германавічы — цэнтр асобнага маёнтка, які ахопліваў вёскі Атокі, Белы Двор, Марыямпаль, Перамены, Пузаны, Рэчкі, Юзафоў. 3 1782, калі Юзаф Гілзен (мсціслаўскі ваявода) прадаў Германавічы за 2 млн. злотых Ігнацыю Шырыну, да 1939 мястэчка было ўласнасцю роду Шырынаў. Ігнацы Шырын заснаваў у Германавічах касцёл, запісаўшы яму 15 валок зямлі, яго сын Юстын заснаваў капліцу. Насельніцтва Германавічаў і навакольных вёсак стварала каталіцкі масіў ва уніяцкім, пазней праваслаўным асяроддзі.

3 1793 Германавічы ў складзе Расейскай імперыі, у Дзісенскім павеце. Пасля скасавання прыгоннага права ў 1861 Германавічы — цэнтр воласці Дзісенскага павета; за панскім маёнткам засталося больш як 10 тыс. дзесяцін зямлі. У канцы 19 ст. ў Германавічах 300 жыхароў, вінакурны завод, млын, крама, карчма. 3 1921 у складзе Польшчы, цэнтр гміны Дзісенскага павета Віленскага ваяводства. У 1927 казна купіла за 35 тыс. злотых шырынаўскі палац для школы.

3 1939 — у БССР, з 12.10.1940 цэнтр сельсавета Шаркоўшчынскага раёна. У 2-ю сусветную вайну ў 1941—44 акупіраваны ням.-фаш. войскамі. У 1970 было 649 жыхароў, 209 двароў. Працуюць Германавіцкі музей мастацтва і этнаграфіі імя Я. Драздовіча, школьны гісторыка-краязнаўчы музей. Помнікі землякам, што загінулі ў 2-ю сусветную вайну і савецкім вайскоўцам, якія загінулі ў час вызвалення вёскі ў ліпені 1944. Захаваліся помнікі архітэктуры — сядзіба і касцёл 18 ст., царква пач. 20 ст.

Крыніца:
В.Л.Насевіч
Энцыклапедыя Гісторыі Беларусі, т.2
Менск, Беларуская Энцыклапедыя, 1994