Вула | Касцёл Святой Тройцы

UŁŁA – parafia p.w. Św. Trójcy. [dawniej: Św. Łukasza lub Św. Ducha ].

XVI – początki chrześcijańskiej świątyni przy warowni obronnej.
W XVI w. funkcjonowało tu miasteczko przynależne rodom Kiszków, a później Żabów, przy nim to ok. 1558 r. rozpoczęto budowę obronnego zamku, jaki istniał tu najwyżej do 1667 r. Z powodu braku dokumentów na temat pierwszej fundacji świątyni (nie wiadomo jakiej: prawosławnej czy katolickiej?) nazwiemy ja umownie chrześcijańską, bo jedno nie ulega wątpliwości zarówno Kiszkowie jak i Żaby to rody słynne z fundacji świątyń (choć w przypadku tych pierwszych, w pewnym okresie mógł być to nawet być zbór protestancki).

1669 – budowa kościoła p.w. św. Łukasza.
W 1669 r. na terenie miasteczka, lub jak chcą inne źródła na placu po zrujnowanym w wojnach zamku, rozpoczęto budowa drewnianego kościoła p.w. św. Łukasza. Fundatorami miał by być Eustachy Łukomlski.

1678 – osiedlenie zakonu Dominikanów.
Nieco później w 1678 r. powstała też fundacja dominikańskiego klasztoru i kościoła p.w. Świętego Ducha, na fundamentach dawnego zamku na półwyspie przy połączeniu rzek Uły i Dźwiny. Była to tzw. „rezydencja” zależna od klasztoru w Czasznikach.

1744 – kaplica w parafii Połock
Dokument synodalny z 1744 r. rysując podział diecezji na dekanaty i parafie umieszcza na terenie połockiej parafii miejscowość Utta (może błąd w przepisaniu i chodzi o Ułła). Świadczyć to może o istnieniu tu kościoła czy kaplicy zakonnej.

1752-1758 – stacja misyjna kolegium jezuickiego z Witebska.
W tym czasie prowadził tu duszpasterstwo dojazdowe misjonarz jezuicki o. Michał Kaczanowski TJ, jaki do roku 1758 dojeżdżał z Witebska.

1782 – likwidacja klasztoru przez Dominikanów.
Jeszcze w 1772 r. przy klasztorze dominikańskim (Św. Ducha i Ofiarowania NMP.) mieszkało 4 kapłanów. W tym czasie miasteczko Uła liczy (w poł. XVII w.) 187 domów zasiedlonych przez ok. 600 osób. Niestety po 1782 r., z powodu zabranie uposażeń majątkowych (przez rodzinę fundatorską: Przysieckich), które stanowiły własność funduszową klasztoru dominikanów, powstały trudności ekonomiczne jakie przyczynią się do likwidacji tej placówki przez zarząd Prowincji Dominikanów. Natomiast w wyniku II rozbioru Rzeczpospolitej znalazło się miasteczko od 1793 r. na terenie Rosji.

1800 – odrodzenie parafii św. Ducha.
Dopiero w 1800 r. nastąpiła odbudowa parafii św. Ducha [fundatorem był tym razem Ignacy Reut – marszałek lepielski, który wznowił dotacje dla kościoła]. Rok później wszystko pozwoliło na tzw. „demembracja parafii”, jaka oficjalnie została ogłoszona dnia 15.VII.1801 r. przez ks. prałata Stanisława Szantyra (z woli ks. abp. Siostrzeńcewicza).

1801-1808 – proboszczem ks. Franciszek Ksawery WEJŁŁO.

1808-1811 – proboszczem ks. Antoni LATKOWSKI.

1811-1819 - proboszczem ks. Karol ZUBRZYCKI.

1819-1820 – proboszczem ks. Antoni SUSZYŃSKI.

1821-1822 – proboszczem ks. Jan ALCHIMOWICZ.

1822-1826 – proboszczem ks. Jerzy SZYMAŃSKI.

1826-1830 – proboszczem ks. Paweł WIKIEROWICZ.

1830 – proboszczem ks. Jan KUCZYŃSKI.

1834 – proboszczem ks. GAŁECKI (dziekan) i ks. SULŻYCKI.
W latach: 1840-1843 r. mieściła się w tej miejscowości kapelania bernardyńska, w Ule funkcje administratorów parafii albo posługę wikarych spełniali więc Bracia Mniejsi.

1843 – likwidacja majątku kościelnego.
W roku 1841 na terenie parafii znajdują się kaplice w miejscowościach: Nikołajew, Obol, Niezhołow, Puliczierz. Władze carskie zabrały uposażenia kościelne wyznaczając tylko dla proboszcza niewielka pensje roczna.

Do 1848 – proboszczem ks. Jan KUCZYŃSKI.
Przez dłuższy czas był tu proboszczem ks. Jana Kuczyński gdyż odnajdujemy zapisy o pracy tego kapłana [R-moh-1849], jaki według zapisów wieku 60 lat zmarł w poprzednim roku w Ule.
W pracy parafialnej pomagali ponadto inni kapłani i tak: w 1848 r. – ks. Franciszek Al. Raczkowski a później w 1849 r., wikarym był zakonnik ks. Angelus Tortyłło [OFM obserwant]. W roku 1852 brak wikarego.

1848-1854 – proboszczem ks. Gabryiel ONOSZKO.
Obsługiwano w tym czasie [1848 r.] nieco mniejszy obszar bo tylko kaplice w miejscowościach: Niezhołów, Teklinwil, Obol. Spornym jest natomiast czas urzędowania jako proboszcza ks. G. Onoszko, niektóre informacje mówią nawet o roku 1844. W 1854 r. wikarym jest o. Piotr Werpechowski OP, prawdopodobnie po rozwiązaniu któregoś z okolicznych klasztorów (może Chatajewicze) otrzymał prawo do pracy w Ule. W 1853 r. rozpoczęto budowę murowanej świątyni.

1855 – proboszczem o. Piotr WARPECHOWSKI OP.
Nie wiele wiemy na temat jego osoby, poza tym że zajął miejsce proboszcza po odejściu ks. Onoszko.

1856-1863 – proboszczem ks. Szymon JAKUSIEWICZ.
Wspomagał go w pracy jako wikary od 1857 r. ks. Jerzy Motuz, jaki znacząco włączył się w trwającą w latach 1853-1864 budowę nowego kościoła. Dalej w posłudze duszpasterskiej pomagali: 1862 – ks. Michał Bielski [w], 1863-1864 - ks. Szymon Missiuno [w].

1864-1878 – proboszczem ks. Jerzy MOTUZA.
W 1864 r. zakończono budowę murowanej świątyni, przez kolejne lata w pracy duszpasterskiej nowemu proboszczowi pomagali: 1866 - ks. Kazimierz Radziszewski [w], 1868 - ks. Konstanty Iwaszkiewicz [w], 1871 - ks. Jan Bugien [w].
Obsługiwano w tym czasie [1869 r.] kaplice w: Szlaszczennice, Niezhołowo, Teklinwill, Obol, Lachowo, Połnozierze.
W 1873 r. widzimy już nowy podział administracji, bo obsługiwano nieco mniej kaplic, i tak były to: Obol, Niezgołów, Teklenwil (cm.), Liachów. W tym roku nie ma też księdza wikarego w parafii.

1878-1886 – proboszczem ks. Franciszek BALTUNOWICZ.
1882 r. pożar poczynił spustoszenia w kościele, spaliły się sklepienia, dach, organy i inne cenne rzeczy wyposażenia. W 1886 r. na terenie parafii istniały kaplice w Niezhołowie, Teklinwil, Obol, Lachowo.
W roku 1889 pożar miasteczka, w jakim spaliły się 2 cerkwie i 287 domów.

1893-1894 – proboszczem ks. Józef ZELWO
Są to kolejne lata odbudowy kościoła. Natomiast nazwisko proboszcza wiadome jest z wspomnienia o jego śmierci.

1894-1902 – proboszczem ks. Jan BUŁŁO.
1896 r. nastąpiło poświęcenie nowej świątyni przez posługę bp. Franciszka Symon. Obsługiwano wtedy dodatkowo kaplice w miejscowościach: Puljeziero, (z 1800 r.), Nizgałowo, Teklinwil, Obol, Lachow (z 1863 r.). Parafia liczyła w 1896 r. aż 5115 katolików,. a liczba ta wciąż wzrastała i za trzy lata podano już o 349 osób więcej.

1903-1906 – proboszczem ks. Augustyn JUCHNO.
W roku 1905 parafia liczyła 5865 katolików. Proboszcz nauczał religii w Kordońskiej szkole.

1907 – proboszczem ks. Jan KONOPACKI.

1908-1909 – proboszczem ks. Władysław MIRŻWIŃSKI.
Początkowo jest tu dwóch kapłanów, bo pomaga: 1909 – ks. Bronisław Kalwaso (w)

1909 – proboszczem ks. Walerian MACKIEWICZ.

1910 – proboszczem ks. PILECKI.
W 1910 r. obsługiwano na terenie parafii kaplice w miejscowościach: Niezgaljewo, Tekliwil, Obol, Ljachow, Puljeziero.

1911-1914 – proboszczem ks. Antoni KOZŁOWSKI.
W tym czasie, np. w 1911 r., parafia liczy 5865 katolików. Wiosną 1914 r. rozpoczęto prace remontowe, finansowane z opodatkowania parafian. W dalszym ciągu na terenie parafii istniało kilka kaplic.

1919 – proboszczem ks. Józef BORODZIULA.
Proboszcz pochodził z tej samej parafii, było mu więc łatwiej prowadzić rozległą prace duszpasterską, w oparciu o miejscowych ludzi bo w tym czasie administrował kilka okolicznych kościołów.

1923-1937 – proboszczem ks. Stanisław CYBULEWICZ.
12 sierpnia 1936 r. kościół przez władze bolszewickie zajęty został pod skład ziarna i wtedy nastąpiło czasowe aresztowanie proboszcza. Później był krótko na wolności [mieszkał w Ule jeszcze 22.I.1937 r.]. Według innych informacji został aresztowany ponownie 22.IX.1937. i kilka dni później zamordowany.

1937 – 1944 – bez kapłana.
W latach 1941-1944 r. tereny te okupowane były przez wojska Niemieckie, dając jednocześnie choć małą namiastkę „odwilży religijnej”, kiedy to nie prześladowano już za zbiorowe modlitwy w domach. Możliwe było wtedy nawiązanie kontaktu z duchownymi jacy z przybyli z obszaru diecezji wileńskiej podjęli akcje misyjne na terenach diecezji mohylewskiej, jakie od dwudziestu paru lat poddawane były działalności zorganizowanej ateizacji i bezbożności.

1944-1989 – w ateistycznym państwie ZSRR.
Czas jaki nastał po powrocie w te tereny administracji sowieckiej charakteryzował się licznymi represjami wobec postaw religijnych i doprowadził do całkowitego zrujnowania kościoła zamieniając go na klub dla okolicznej ludności a po zdewastowaniu obiektu stał się po prostu „śmietnikiem”.

1990 – 2000 – proboszczem ks. Mieczysław JANCZYSZYN.
Po zarejestrowaniu wspólnoty religijnej, jako parafii p.w. Św. Trójcy nastąpiło 14.VII.1992 r., wtedy też staraniem mieszkającego w Lepielu proboszcza rozpoczęto odbudowe zniszczonej świątyni. Poświęcenie kościoła miało miejsce w dniu 18.09.1999 r. W pracy katechetycznej pomagało zgromadzenie sióstr Zmartwychwstanek, zwłaszcza s. Zofia Raczyło i s. Barbara.

2000 –2001 – proboszczem ks. Kazimierz GWOZDOWICZ.
Proboszcz zamieszkał w rejonowym mieście Bieszankowicze i z tego miejsca dojeżdżał co niedziele do Ułły. Ponadto odprawiano Msze św. w kaplicach położonej na cmentarzach miejscowości: Szodziki, Nikołajewo i Buboli (ta ostatnia tylko na pogrzeby).

2001-2003 – proboszczem ks. Alech BUDKIEWICZ.
Proboszcz nadal mieszka w Bieszankowiczach, a na terenie parafii powstaje nowa kaplica w Kordonie oraz dalej obsługiwane są kapliczki Buboli i Nikołajewie.

2003-2004 – proboszczem ks. Paweł SAMSONOW.
Dojazdy proboszcza prowadzone były z rejonowych Bieszankowicz gdzie mieszkał on sam jak i wspomagające prace duszpasterskie w parafii siostry ze Zgromadzenie Urszulanek.

2004-2005 – proboszczem ks. Ignacy SANUTA.
Częste zmiany duchownych nie sprzyjają pracy duszpasterskiej ale mimo to można zaobserwować integracje wśród najmłodszej części parafii objętej przez regularną katechizacje prowadzoną staraniem sióstr urszulanek.

адказаць

Вула | Касцёл Святой Тройцы - Каментарыі

Дадаць паведамленне