> ³öåáñêàÿ âîáëàñöü > Äîêøûöê³ ðà¸í > â¸ñêà ³ëåéêà > Öàðêâà Ïðààáðàæýííÿ Ãàñïîäíÿãà
³ëåéêà. Öàðêâà Ïðààáðàæýííÿ Ãàñïîäíÿãà
³ëåéêà. Öàðêâà Ïðààáðàæýííÿ Ãàñïîäíÿãà

³ëåéêà | Öàðêâà Ïðààáðàæýííÿ Ãàñïîäíÿãà - Êàìåíòàðû³

Ãîä ïàáóäîâû (ïåðàáóäîâû): > 1775
Êààðäûíàòû:
54° 38'43.58"N, 27° 47'33.20"E
Íÿ¢æî ãýòàå ñâÿòûí³ àæ àä 18 ñòàãîääçÿ ïàáóäîâû ñóäæàíà çàã³íóöü ¢ íàø âåê? Ìàáûöü, òàê, êàë³ àô³öûéíû ñï³ñ ïîìí³êࢠàðõ³òýêòóðû ñòàíîâ³ööà ç êîæíûì ãîäàì óñå ìåíøûì..
Kachanyja mai, heta nie carkva, heta kasciol;
--------

Òàê, êàñö¸ë. Àëå ¢í³ÿöê³, ÿê³ì àïåêàâàë³ñÿ Ѹñòðû ³ç³òê³ ç ³ëüí³, ÿê³ ìåë³ òóò, ó ³ëåéöû ñâîé êëÿøòàð. Ó ÂÊË ó 18 ñò. êàñö¸ëû ¢í³ÿö³ÿ ³ ðûìà-êàòàë³öê³ÿ ñòàë³ñÿ àäí³ì öýëûì. Ó óí³ÿöê³õ öýðêâàõ ñëóæûë³ ³ ðûìà-êàòàë³öê³ÿ ñâÿòàðû ³ ¢í³ÿöê³ÿ. Ãó÷àë³ àðãàíû ³ ã.ä. Êàðàöåé, ÿê ³ çàðàç ãýòà àäáûâàåööà ¢ 21 ñò. Óí³ÿòû öÿïåð òàêñàìà ìîëÿööà ¢ êàñö¸ëàõ ðàçàì ç ðûìà-êàòàë³êàì³ ³ ïàòðàáóþöü âÿðòàííÿ àðãàíà¢. Ëà¢ê³-ïàðòû ¢æî, íàïðûêëàä, ³çíî¢ çàíÿë³ ñâภìåñöà, ÿê ãýòà ³ áûëî ¢ 18 ñò.
Ç àðãàíàì³ öÿæýé. Êàøòóþöü äîðàãà, òàìó íå õóòêà ìû ³õ ïà÷óåì ó ñâà³õ óí³ÿöê³õ êàñö¸ëàõ. Íàâàò ×ûðâîíû êàñö¸ë àðãàíࢠíå ìàå, à øòî êàçàöü ïðà íàñ, ãðýêà-êàòàë³êî¢ íÿø÷àñíûõ.

Wilejka

Początków informacji o świątyni katolickiej w tym terenie należy szukać jeszcze na przełomie XVI/XVII w., kiedy to, w dobrach przynależnych Pacom znajdował się kościół unicki, dobrze uposażony przez wspomnianą magnacką rodzinę, skoro dnia 23.VIII.1707 r. Mikołaj Andrzej Pac wydzielił parafii 2,5 włoki ziemi i wiele innego bogactwa. Natomiast Dokument inwentarzowy z 1793 r. podawał, że w tym czasie majątek Wilejka, miał liczyć 14 dworów, i należał do dóbr Krzczemiszki, a później w pół. XVIII w. [na pewno przed 1797 r.] został on złączony z majątkiem klasztoru Sióstr Wizytek. [Należały tu 9 zaścianków: Kramowiczy, Wielkopole, Zamojsk, Krasnik, Wugły, Garadziszcze, Kamionka, Tołcza, Filipowszczyzna, i wioska Wołcza].



Jeszcze po zabraniu dóbr zakonnych przez władze carskie, w 1842 r., opisujący ten majątek E. Tyszkiewicz stwierdza krótko: „Wilejka - Po Wizytkach wileńskich”, co pozwala odnieść się do panującej wtedy powszechnie w okolicy świadomości, że to dawne ziemie kościelne, stanowiąca wartość funduszowego zabezpieczenia klasztoru SS. Wizytek z Wilna.



W 1796 r. okoliczne miejscowości, a więc Dwór Wilejka, folwark w Hrebienie, dwór Wieszki oraz dwór Bierozki należały do rzymsko-katolickiej parafii Kiemieszowce i obok unickiego wtedy kościoła p.w. Przemienienia Pańskiego, istniała, zbudowana dla katolików w 1790 r., kaplica p.w. Narodzenia N. M. Panny w Wołczy, gdyż była to świątynia fundatorstwa Wizytek. Po 1839 r. kościół stał się własnością cerkwi prawosławnej. Pozostała na tym terenie kaplica katolicka w Wołczy, gdzie nabożeństwa odprawiał proboszcz z pobliskich Kiemieszowców.



Kiedy po dokonanej po 1863 r. parcelacji majątków szlacheckich, i konfiskatach za udział w powstaniu, zmienili się właściciele w wioskach i zaściankach (na prawosławnych), rozpoczęły się starania władzy świeckiej i duchownej, by przejętej już wtedy przez prawosławne duchowieństwo pouniackiej cerkwi w Wilejce podporządkować także kaplice w pobliskich wioskach Wieszki i Grebień. [Np. zachował się list z 1868 r., z którego wynika, że duchowny prawosławny cerkwi w Wilejce o. Władysław Macki dopomina się, by kaplica Grebienie, 4 wiorsty od Wklejki, została zabrana katolikom i przekazana prawosławnym, bo - jak sam motywuje - organizowane tam przez katolików modlitwy przeszkadzają mu w pozyskiwaniu ludzi dla prawosławia.]



Po likwidacji parafii katolickiej w Kiemieszowcach mieszkający na tym terenie katolicy zostali formalnie przypisani do dokszyckiej parafii. Dopiero od 1909 r. w Kiemieszowcach znowu zamieszkał ksiądz ale poza otworzeniem kaplicy w miejscowościach Hrebień i Starozapoń nie udało się odbudować struktur dawnych parafii unicko-katolickich na tym obszarze. Wspomniane świątynie pozostały już prawosławnymi cerkwiami.

àäêàçàöü

Äàäàöü ïàâåäàìëåííå

*
*
*
*