Кунаса - фота і помнікі

Гісторыя Кунасы

У 1516 г. Кунаса — маёнтак у Навагрудскім ваяводстве ВКЛ. Кароль Жыгамонт I пацвердзіў правы на яго М. Пацу. У 1555 г. Кунаса ўладанне Пацаў, у 1557 г. ў заставе М. Радзівіла. У 1589 г. Ян Д. Пац прадаў маёнтак Радзівілам. У 1617 г. Кунаса — сяло, уладанне Радзівілаў, у 1730 г. фальварак, Благавешчанская царква, карчма. У 1762 г. ў фальварак Кунаса ўваходзілі 3 вёскі, карчма каля в. Андрушы, 29 дымоў. З 1796 г. ў Слуцкім павеце. У 1809 г. вёска і фальварак Кунаса (у фальварку вёскі Кунаса, Андрушы і засценак Палосна) адносіліся да Нясвіжскай ардынацыі Радзівілаў, у арэндзе В. Даманскага, усяго 137 душ. У 1850—51 гг. у фальварку 93 жыхары, у 1858 г. ў фальварку 310 жыхароў, у вёсцы — 102. У 1876 г. Кунаса — маёнтак, 288 дзесяцін зямлі, засценак, 179 дзесяцін зямлі, уладанне Радзівілаў і вёска (48 душ мужчынскага полу ў 1876), у Гавязнянскай воласці.

У 1815 г. на грошы Радзівілаў была адрамантавана прыходская Благавешчанская царква. У прыход уваходзілі 13 навакольных вёсак, 2226 прыхажан. На сродкі сялян працавала царкоўна-прыходская школа. 13.10. 1877 г. царква згарэла. У 1887 г. пабудавана новая драўляная царква. У 1885 г. сяло, 20 двароў, 146 жыхароў. У 1884 г. адчынена рухомая школа граматы, у якой у 1890/91 навучальным годзе вучыліся 16 хлопчыкаў і 2 дзяўчынкі. У 1897 г. 39 двароў, 210 жыхароў, царква. Побач знаходзіўся аднаіменны засценак.

У 1909 г. вёска, 155 жыхароў і маёнтак, 12 жыхароў. У 1916 г. працавала аднакласнае народнае вучылішча. З сакавіка 1918 уваходзіць у склад абвешчанай БНР. У 1921—39 гг. у складзе Польшчы, у гміне Гавязна Нясвіжскага павета (у 1921 г. 53 двары, 271 жыхар, у фальварку 12 жыхароў). З 1939 г. ў БССР, з 4.12.1939 г. ў Нясвіжскім павеце, з 15.1.1940 г. ў Нясвіжскім раёне Баранавіцкай вобласці, з 12.10.1940 г. ў Сейлавіцкім сельсавеце таго ж раёна і вобласці. У 1940 г. 76 двароў, 386 жыхароў, ветраны млын (перададзены калгасу імя Сталіна, в. Бузуны). У 1947 г. ў вёсцы арганізаваны калгас імя Андрэева. З 1951 г. вёска ў складзе ўзбуйненага калгаса імя Андрэева (5 вёсак), які 13.12.1961 г. перайменаваны ў калгас «Світанне» (цэнтр в. Сейлавічы; 3 вёскі). На 1.1.2001 г. 63 двары, 146 жыхароў, вёска ў Сейлавіцкім сельсавеце. Магазін, царква (помнік архітэктуры псеўдарускага стылю).

Крыніца:
В.М. Князева
Памяць. Нясвіжскі раён
Мінск, Белта, 2002