> Гродзенская вобласць > Воранаўскі раён > вёска Гайцюнішкі > Царква эвангеліцкая
Гайцюнішкі. Царква эвангеліцкая
Гайцюнішкі.  Царква эвангеліцкая

Царква эвангеліцкая | Гайцюнішкі

Год пабудовы (перабудовы): 1633
Каардынаты:
54° 15'15.27"N, 25° 26'28.97"E

Фотагалерэі

Выбраныя здымкі

Гайцюнішкі.  Царква эвангеліцкая

Руіны эвангеліцкай царквы ў Гайцюнішках Фота © Віктар Валынец | Дата: 15.09.2012

Гайцюнішкі.  Царква эвангеліцкая

Здымак пач. 20 ст. Фота © Віктар Валынец | Дата: ca. 1905

Гайцюнішкі.  Царква эвангеліцкая

Фрагмент муроў Фота © Грода Надзея | Дата: ca. 1905

Царква, помнік архітэктуры барока з элементамі абарончага дойлідства. Пабудавана ў 1633 (па іншых звестках у 1614) як лютэранская царква і пахавальня Нонхартаў па фундацыі дачкі ўладальніка Гайцюнішак П. Нонхарта Зузаны. Была сямейнай пахавальняй Нонхартаў, а пазней — Стэцкевічаў і інш. уладальнікаў-пратэстантаў Гайцюнішак.

Кампактны прамавугольны ў плане мураваны будынак з развітай алтарнай часткай быў накрыты вальмавым дахам з дахоўкі, з трох бакоў умацаваны магутнымі крытымі дахоўкай контрфорсамі, якія стваралі своеасаблівую кампазіцыю галоўнага фасада. Тоўстыя сцены завяршаліся прафіляваным карнізам. Галоўны фасад не меў шчыта, а над уваходам на даху ўзвышалася вежачка-сігнатурка. Тарэц алтарнай апсіды быў завершаны 3-вугольным франтонам. Дэкор на фасадах амаль адсутнічаў. Аконныя праёмы мелі лучковыя завяршэнні. Будынак быў перакрыты крыжовымі скляпеннямі. У інтэр'еры царквы вызначаліся алтар і амбон 17 ст. У сутарэннях знаходзіліся труны з муміфікаванымі целамі пахаваных. Царква доўгі час мела асобнага пастара, ці казначэя. У 19 ст. была філіяй ("прычэтнай" царквой) Віленскай лютэранскай парафіі. Засталіся руіны, часткі паўночнай і заходняй сцен.

Крыніца:
У.М. Пярвышын
Архітэктура Беларусі
Мінск, Беларуская Энцыклапедыя, 1993
Мікалай Пачкаеў
Гісторыя "славянскага" лютэранства й гістарычны кантэкст Вялікага Княства Літоўскага
"Спадчына", 1-2003