Дуга Струвэ, пункт | Цюпішкі

Больш фотаздымкаў (6) >>

Пункт Дугі Струвэ каля вёскі Цюпішкі

У лясным узвышшы каля вёскі Цюпішкі на Ашмяншчыне мэмарыялізаваны адзін з элемэнтаў знакамітай геадэзічнай Дугі Струвэ, закладзены яшчэ ў 1825 годзе.

Дуга Струвэ небеспадстаўна лічыцца самым вялікім геадэзічным прыстасаваньнем, вядомым чалавецтву. Пабудова пачалася амаль 200 гадоў таму — у 1816-м — і вялася цягам наступных 40 гадоў. Апошні куб быў закладзены ў зямлю ў 1855 годзе.

Гіганцкі ланцуг з 265 геадэзічных пунктаў расьцягнуўся больш чым на 2800 кілямэтраў ад Паўночнага Ледавітага акіяну да Чорнага мора, па тэрыторыі 10 цяперашніх дзяржаў — Нарвэгіі, Швэцыі, Фінляндыі, Расеі, Эстоніі, Латвіі, Літвы, Беларусі, Малдовы і Ўкраіны. Адзіная, але глябальная мэта праекту — дакладна вызначыць форму і памер плянэты Зямля. Што з посьпехам і зрабіў расейскі астраном і геадэзіст нямецкага паходжаньня, акадэмік Санкт-Пецярбурскай Акадэміі навук Фрыдрых Георг Вільгельм Струвэ, імя якога было прысвоена ўсяму маштабнаму праекту.

Унікальнасьць тых дасьледаваньняў пацьвярджаюць і сучасныя навукоўцы, узброеныя касьмічнымі здымкамі. Адметна, што з улікам часовых зьменаў рэльефу мясцовасьці розьніца паміж цяперашнімі і тагачаснымі вымярэньнямі мэрыдыяну склала крыху больш за 3 сантымэтры.

Беларусь у адзначэньні эпахальнасьці Дугі Струвэ займае асаблівае месца. Са згаданых 265 пунктаў — закапаных у зямлю каменных кубоў памерам 2?2 мэтры — захаваліся ўсяго 34. Дык вось, 19 зь іх знаходзяцца на тэрыторыі Беларусі. У 2005 годзе на хадайніцтва ўрадаў 10 краінаў, праз якія пралягае гэты геадэзічны ланцуг, Дуга Струвэ атрымала статус помніка Ўсясьветнай спадчыны. У сьпісе ЮНЭСКА і 5 беларускіх геаграфічных прадстаўнікоў — тры на Берасьцейшчыне і два на Гарадзеншчыне, адзін з якіх у вёсцы Цюпішкі.