Выбраныя здымкі
Званіца кальвінскага збору і будынак кальвінісцкай школы Фота © laimonas umbrasas |
Кальвінскі збор і школа на малюнку Напалеона Орды Фота © laimonas umbrasas |
Званіца кальвінскага збору і будынак кальвінісцкай школы Фота © laimonas umbrasas |
У Заходняй Еўропе ў ХVI ст. узнiкае рэфармацыйны рух, якi закончыўся стварэннем шэрагу пратэстантскiх накiрункаў. У аснову iх былi пакладзены рэфармаваныя погляды на веру i царкоўную арганiзацыю. Прыхiльнiкамi Рэфармацыi становяцца многiя магнаты i шляхта ў Вялiкiм княстве Лiтоyскiм. Aднак у пачатку ХVII ст. рэфармацыйная хваля ў Рэчы Паспалiтай ужо iшла на спад. Радзiвiлы, што сталi гаспадарамi Случчыны ў 1612 годзе, ператвараюць Слуцк у адзiн з галоўных рэфармацкiх цэнтраў Лiтвы. Сюды сцякаюцца шматлiкiя прадстаўнiкi розных яго накiрункаў.
Кальвiнскi храм, якi лiчыўся кафедральным у Лiтоўскай правiнцыi, быў заснаваны князем Янушам Радзiвiлам у 1617 годзе. Пабудавалi яго з дрэва. Стаяў ён у Новым горадзе на беразе ракi Случ. Неаднойчы аднаўляўся пасля пажараў. Верагодна некалькi разоў стары будынак замяняўся новым. Як паведамляюць крынiцы, кальвiнiсты часам мелi два зборы: "... iдучы ад замкў, праз мост малы да Новага гораду ... на левым баку ... над ставамi ракi Случы стаяць два зборы, вялiкi i малы".
У 1851 годзе замест драўлянага па праекту архiтэктара К. Хршчановiча ўзводзiцца мураваны будынак збора. Ён быў пастаўлены побач з гiмназiяй, уваходам арыентыраваны на вулiцу Шырокую. Уяўляў сабою прамавугольны ў плане аб'ём, пакрыты вальмавым дахам, з алтарнай апсiдай i шатровай трохяруснай вежай-званiцай на галоўным фасадзе. Чацвярыковыя ярусы вежы аддзялялiся адзiн ад аднаго прафiляванымi карнiзамi. Нiжнi, роўны вышынi асноўнага аб'ёма, меў уваходны праём i выконваў ролю бабiнца. Невысокi сярэднi - yпрыгожваўся паўкруглым сандрыкам. Сцены чацвярыка трэцяга яруса праразалiся парнымi аконнымi праёмамi. Завяршалася вежа высокiм васьмiгранным шатром, i развёрнутымi па дыяганалi чацвярыковымi шатровымi вежачкамi-пiнаклямi, якiя стаялi па вуглах i па перыметру злучалiся мiж сабою фiгурнай металiчнай рашоткай. Вуглы вежы i асноўнага аб'ёма былi апрацаваны пiлястрамi. Пiлястры члянiлi i бакавыя сцены будынка. Парныя, выцягнутыя ўгару, з паўкруглымi завяршэннямi, трохлапасцёвыя аконныя праёмы аб'ядноўвалiся стрэлападобнымi лiштвамi. Прысутнасць элементаў раманскага, гатычнага i класiцыстычнага стыляў, гаворыць аб эклектычным характары будынка. Дамiнаванне сярод iх выцягнутых уверх, стрэлападобных формаў, надае яму характэрны гатычны выгляд. У час 2-й сусветнай вайны збор быў пашкоджаны. Званiца, якая захавалася, была разабрана ў пасляваенны час.
Кальвiнскi храм, якi лiчыўся кафедральным у Лiтоўскай правiнцыi, быў заснаваны князем Янушам Радзiвiлам у 1617 годзе. Пабудавалi яго з дрэва. Стаяў ён у Новым горадзе на беразе ракi Случ. Неаднойчы аднаўляўся пасля пажараў. Верагодна некалькi разоў стары будынак замяняўся новым. Як паведамляюць крынiцы, кальвiнiсты часам мелi два зборы: "... iдучы ад замкў, праз мост малы да Новага гораду ... на левым баку ... над ставамi ракi Случы стаяць два зборы, вялiкi i малы".
У 1851 годзе замест драўлянага па праекту архiтэктара К. Хршчановiча ўзводзiцца мураваны будынак збора. Ён быў пастаўлены побач з гiмназiяй, уваходам арыентыраваны на вулiцу Шырокую. Уяўляў сабою прамавугольны ў плане аб'ём, пакрыты вальмавым дахам, з алтарнай апсiдай i шатровай трохяруснай вежай-званiцай на галоўным фасадзе. Чацвярыковыя ярусы вежы аддзялялiся адзiн ад аднаго прафiляванымi карнiзамi. Нiжнi, роўны вышынi асноўнага аб'ёма, меў уваходны праём i выконваў ролю бабiнца. Невысокi сярэднi - yпрыгожваўся паўкруглым сандрыкам. Сцены чацвярыка трэцяга яруса праразалiся парнымi аконнымi праёмамi. Завяршалася вежа высокiм васьмiгранным шатром, i развёрнутымi па дыяганалi чацвярыковымi шатровымi вежачкамi-пiнаклямi, якiя стаялi па вуглах i па перыметру злучалiся мiж сабою фiгурнай металiчнай рашоткай. Вуглы вежы i асноўнага аб'ёма былi апрацаваны пiлястрамi. Пiлястры члянiлi i бакавыя сцены будынка. Парныя, выцягнутыя ўгару, з паўкруглымi завяршэннямi, трохлапасцёвыя аконныя праёмы аб'ядноўвалiся стрэлападобнымi лiштвамi. Прысутнасць элементаў раманскага, гатычнага i класiцыстычнага стыляў, гаворыць аб эклектычным характары будынка. Дамiнаванне сярод iх выцягнутых уверх, стрэлападобных формаў, надае яму характэрны гатычны выгляд. У час 2-й сусветнай вайны збор быў пашкоджаны. Званiца, якая захавалася, была разабрана ў пасляваенны час.
I.Цiткоускi
Помнікі архітэктуры Слуцка
Слуцк, 1997