Miory
Historia Mior nie jest zbyt długa i nie mamy na temat tej miejscowości zbyt wielu informacji. Pierwsza wzmianka o miasteczku Miory w powiecie brasławskim pochodzi z 1567 roku. Następną znajdujemy dopiero w 1621 roku w testamencie Nastazji Mierskiej (Mirskiej). Można więc przypuszczać, że miasteczko rozwinęło się przy majątku Miery, którego nazwa - później przekształcona w Miory – pochodziłaby od nazwiska Mierskich (Mirskich, lub Światopełk-Mirskich). Z drugiej jednak strony z dokumentów wynika, że w pierwszej połowie XVII wieku Miory były ośrodkiem dóbr należących do Ryłłów, a Światopełk-Mirscy kupili je dopiero w 1640 roku.
W XIX wieku majątek Miory w wyniku parcelacji uległ rozdrobnieniu, jednak do II wojny światowej jego część pozostała w ręku Mirskich. Z czasem ich główną siedzibą stał się położony o 5 km na zachód folwark Kamienpol.
Z końca XVIII wieku mamy informację, że Miory były wówczas siedzibą gminy w powiecie dzisneńskim. Nie wiemy, czy miejscowość otrzymała prawa miejskie, w każdym razie do I wojny światowej była określana jako miasteczko. Na pewno była natomiast lokalnym ośrodkiem handlowym i miejscem odbywania targów oraz jarmarków.
Miasto Miory, rozciągnięte wzdłuż brzegu jeziora Miorskiego, ma w większości niską, drewnianą zabudowę, złożoną z pomalowanych na kolorowo domków otoczonych ogródkami. Jedynym godnym uwagi obiektem w Miorach jest okazały kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W centrum znajduje się plac, w którego zabudowie dominują typowe budynki o nieciekawej architekturze. Takie same spotkać można w niemal każdym mieście, które dopiero za władzy radzieckiej rozwinęło się w większy ośrodek administracyjny. Na peryferiach miasteczka leży kilka niewielkich zakładów przemysłowych.
Grzegorz Rąkowski
”Wśród jezior mszarów Wileńszczyzny”, Rewasz, Warszawa 2000
(A.O.)