Dwór | Bryniów

Dwór Bryniów

Bryniów, początkowo był prawdopodobnie własnością jezuitów. Po kasacji zakonu przeszedł na Massalskich. Od nich w drugiej połowie lat trzydziestych XIX w. dobra te nabył Hieronim Kieniewicz. Dopiero w latach dziewięćdziesiątych tegoż stulecia, na mocy układu rodzinnego, Bryniów wyodrębniony został jako scheda Hieronima Kieniewicza (1866—1925), jednego z synów Hieronima sen., marszałka szlachty pow. mozyrskiego i Jadwigi z Horwattów. Był on też do traktatu ryskiego ostatnim właścicielem tych dóbr.

Niemal do końca XIX w. znajdował się w Bryniowie tylko mały dworek na folwarku. Zaraz po swym ożenku z Adelą Narkiewicz Jodkówną, Hieronim Kieniewicz jun. zaczął go rozbudowywać. Rozbudowa trwała do 1914 r., gdyż prace zahamował wybuch pierwszej wojny światowej.

W chwili przerwania prac, dwór bryniowski składał się z trzech korpusów, tworzących otwartą w stronę ogrodu podkowę. Jedenastoosiowy środkowy korpus główny był parterowy, z trójosiową częścią środkową, podkreśloną wydatnym ryzalitem - piętrową. Ryzalit poprzedzał stosunkowo płytki portyk o dwóch parach kolumn w wielkim porządku, zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. Główne wejście do dworu ujmowały ramy dwóch kolumienek. Podobne wymiary i ukształtowanie nadano także lewemu korpusowi domu. Jedynie środkowa jego część wraz z portykiem były nieco niższe. Przy korpusie głównym od ogrodu znajdował się obszerny taras, wiążący ze sobą oba skrzydła.

Parku jeszcze w Bryniowie nie było. Zaczęto go dopiero urządzać. Wiele rzadkich krzewów sprowadzono w tym celu z Podzamcza Zamoyskich. Wzbogaciły one w znacznym stopniu wszystkie gatunki miejscowe.

Obok pracy oświatowo-kulturalnej wśród pracowników uprzemysłowionych dóbr i miejscowej ludności, Kieniewiczowie prowadzili w Bryniowie także ożywione życie towarzyskie. Urządzano „żywe obrazy", wieczory mickiewiczowskie i grottgerowskie. Częstym gościem dworu bywał Józef Weyssenhoff. Lasy bryniowskie natchnęły go do napisania słynnej powieści Puszcza, dedykowanej „cywilizatorom puszczy Adeli i Hieronimowi Kieniewiczom".

Według: Roman Aftanazy
Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Tom II
Wydawnictwo Ossolineum. Wrocław. 1992