Kościół Św. Mikołaja | Wilno

Więcej zdjęć (22) >>

Kościół św. Mikołaja w Wilnie

Informacje o dacie budowy kościoła są sprzeczne; według jednych źródeł istniał już w 1387 roku, według innych został wybudowany w roku 1440. Wiadomo, że po przebudowie był konsekrowany w roku 1514. Wtedy to dodano kościołowi sklepienia siatkowe i gwiaździste w miejsce uprzednio istniejącego drewnianego stropu. Świadczą o tym zachowane do dziś i widoczne na poddaszu nad sklepieniem otwory, mieszczące końce belek drewnianego stropu.

W drugiej połowie XVIII wieku, po pożarze w 1749 roku, kościół znacznie przebudowano, zmieniając kształt i rozmiar okien. Dodano też wtedy rokokowy chór. Po kolejnych zniszczeniach (przez Francuzów w roku 1812) w czasie restauracji nie zachowano reguł stylu; dodano też klasycystyczną dzwonnicę z mieszkaniem zakrystianina i dobudowano kruchtę.

Pomimo przeróbek, kościół zachował gotycki charakter. Fasady podpierają skośnie ścięte przypory rozmieszczone nieregularnie (świadectwo przebudów). Fasadę główną zdobi schodkowy szczyt, wnęki ostrołukowe i szlaki z ukośnie ułożonych cegieł. Północny portal boczny z profilowanej cegły pozostał niezmieniony od czasu pierwotnej budowli; niestety zasłonięty jest przez XIX-wieczną kruchtę.

We wnętrzu piękne, XVI-to wieczne detale architektoniczne; wspaniałe sklepienie gwiaździste z żebrami z cegieł wsparte jest na czterech ośmiobocznych filarach o profilowanych krawędziach z cegły.

W kościele św. Mikołaja w latach 1901-39 msze odprawiano wyłącznie w języku litewskim; także w czasach ZSRR był ośrodkiem kultury litewskiej. W roku 1959 obok świątyni postawiono figurę patrona Wilna, św. Krzysztofa. Autorem rzeźby jest Antanas Kmieliauskas.

A.O.
Na podstawie:
Juliusz Kłos
„Wilno, Przewodnik Krajoznawczy”,
Wyd. Oddziału Wileńskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Wilno 1923
Tomas Venclova,
„Wilno”, R. Paknio Leidykla, Wilno, 2001, 2002