Гісторыя Пяршаяў
Былое мястэчка, цяпер вёска Пяршаі знаходзіцца за 15 км на Усход ад Валожына на аўтадарозе Мінск—Валожын. 688 жыхароў, 270 двароў (1999).У 1492 г. Пяршаі - сяло, належала касцелу, з 1493 г. уласнасць віленскага біскупа Войцеха. У 1539 г. мястэчка, цэнтр воласці, касцёл, 2 корчмы. У 1800 г. Пяршаі — цэнтр маёнтка, 191 жыхароў, 36 двароў, касцёл, плябанія, карчма, 2 вадзяныя млыны, уласнасць І. Ражэрсона, у 1858 г. В.Тышкевіча. Паводле перапісу 1897 г. сяло, цэнтр воласці Менскага павета, 391 жыхароў, 59 двароў, царква, народнае вучылішча, аптэка, хлебазапасны магазін, крама, карчма, маёнтак. 3 сакавіка 1921 г. у складзе Польшчы, цэнтр гміны Стаўбцоўскага, з 1926 — Валожынскага паветаў, з 1939 г. у БССР. 3 12.10.1940 г. вёска, цэнтр сельсавета Валожынскага раёна.
Помнік архітэктуры: касцёл св. Юрыя (пач. 20 ст.).
Крыніца:
Марат Батвіннік
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Т.6.
Мінск, "Беларуская Энцыклапедыя", 2001
Пяршаі. : Адметнасці | фота выбраных помнікаў
Пяршаі. Касцёл Святога Юр'я і Божай Маці (1933?) Касьцёл Сьв. Юр'я і Божай Маці ў Пяршаях Фота © К. Шастоўскі
Пяршаі. Краявіды Каталіцкі і праваслаўны крыжы каля зьезду з шашы на Валожын Фота © К. Шастоўскі
Каментарыі
Doniesienie o Szpitalu Pierszajskim 1790 r.
Szpital w Pierszaj
Dobrach Biskupstwa Wileńskiego
Nie ma żadnego zgoła funduszu, a po zrujnowaniu się starego zabudowania teraz de novo jest zbudowany własnym kosztem przez niżej podpisującego się.
W nim ubodzy żyją częścią z jałmużny, a części...
"Kurier Nowogródzki" nr 59 z dnia 02.03.1934r.
Zakrystianin podpalił kościół w Pierszajach
- Sprawcę ujęto dopiero po roku
Wilno. W kwietniu 1933 r. spłonął w Pierszajach stary modrzewiowy kościół drewniany z XVI wieku.
Po długich i mozolnych poszukiwaniach, policja powiatowa ustaliła obecnie, że...
Прыемна было ўбачыць, што касцел рамантуецца, паднаўляеццаі захоўваецца ў чысціні. Зразумела што, усе вядзецца на ахвяраванні вернікаў... ...