Строчыца (Азярцо) - фота і помнікі

Строчыцы

Беларускі Дзяржаўны музэй народнай архітэктуры і побыту, навукова-даследчая і культурна-асветніцкая ўстанова, якая вывучае, збірае, даследуе, зберагае, экспануе, прапагандуе і папулярызуе калекцыі рэліквій канца 17 — пач. 20 ст. (помнікі народнага дойлідства, прадметы побыту, творы дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва і інш.), якія характарызуюць матэрыяльную і духоўную культуру беларусаў.

Заснаваны паводле пастановы СМ БССР ад 9.12.1976. Размешчаны за 12 км на ПдЗ ад Мінска, каля Воўчкавіцкага вадасховішча, на абалонах вярхоўяў рэк Пціч і Менка, паміж вёскамі Азярцо, Воўчкавічы, Гарадзішча і Строчыца (Мінскі раён). Плошча каля 210 га. Зямельны ўчастак музея з'яўляецца ландшафтным помнікам прыроды. На яго тэрыторыі знаходзяцца круганныя могільнікі — старажытныя валатоўкі. Галоўны прынцып стварэння музея — этнічны. З улікам асноўных этнаграфічных рэгіёнаў Беларусі запланаваны падзел экспазіцыі на 7 сектараў: «Цэнтральная Беларусь», «Паазер'е», «Падняпроўе», «Панямонне», «Усходняе Палессе», «Заходняе Палессе» і «Мястэчка» (народная архітэктура і побыт беларускіх мястэчак 16—19 стагоддзяў). Запланаваныя таксама сектары «Унікальныя помнікі» і «Хутар».

У асобную запаведную зону вылучаны в. Строчыца, раннеславянскае гарадзішча на р. Менцы і прыродныя помнікі. Ландшафт зямельных участкаў сектараў музея адпавядае прыродна-ландшафтным асаблівасцям адпаведных рэгіёнаў Беларусі. Экскурсійны маршрут працягласцю каля 3 км звяжа сектары ў адзінае цэлае і дазволіць прасачыць адзінства і этнічныя адметнасці кожнага з іх. Структурнай адзінкай экспазіцыйных сектараў і музея ў цэлым з'яўляецца сядзіба селяніна (двор) з поўным наборам пабудоў і адпаведным інтэр'ерам. 5—6 такіх двароў, дапоўненых малымі архітэктурнымі формамі, кампануюцца ў паселішчы (або іх фрагменты), у планіровачную структуру якіх арганічна ўключаюцца культавыя і грамадскія пабудовы. З ліпеня 1987 дзейнічае сезонная экспазіцыя першай чаргі музея.

Апрача калекцыі помнікаў народнага дойлідства ў музеі яшчэ 22 калекцыі (знаходзяцца ў экспазіцыі, дэманструюцца на выстаўках, захоўваюцца ў фондах), у т. л. тканіны, адзенне, абутак, галаўныя ўборы, хатняе начынне, сельска-гаспадарчы інвентар і траспартныя сродкі, музычныя інструменты і гадзіннікі, кераміка, дакументы, кнігі. На 1.3.1990 сабрана каля 17 тыс. музейных прадметаў, з іх больш за 13 тыс. адзінак асноўнага захавання і звыш 3 тыс. навукова-дапаможнага фонду. На тэрыторыі музея і вакол яго знаходзіцца шмат дробных і буйных ледавіковых валуноў. Буйныя валуны мяркуецца абвясціць помнікамі прыроды.

Крыніца:
Г.А. Ткацэвіч
Архітэктура Беларусі
Мінск, Беларуская Энцыклапедыя, 1993