Сядзібна-паркавы ансамбль | Сяхновічы Вялікія

Старадаўні маёнтак роду Касцюшкаў-Сяхновіцкіх. Утварыўся у 1-й палове XVII ст. пасля падзелу Сяхновіч, замацаваўся за прадстаўнікамі старэйшай лініі роду Касцюшкаў (так званыя Іванавічы-Касцюшкі). У склад маёнтка ўваходзіў шэраг іншых вёсак. У XVII ст. тут гаспадарылі Павел, Пётр і Хрызастом Касцюшкі. Як сведчыць запіс у гродскай (гарадской) судовай кнізе, прадстаўнікі роду Касцюшкаў у 1727 г. перабудавалі ў Вялікіх Сяхновічах Свята-Мікалаеўскую ўніяцкую царкву. У плябаніі гэтай царквы нарадзіўся Ігнат Жалязоўскі (1802—1872), які ў 1848—1870 гг. быў брэсцкім праваслаўным біскупам.

Сыны Паўла вымушаны былі адмовіцца ад сваёй часткі спадчыны на карысць роду Чартарыйскіх. Другая частка трапіла да берасцейскага кашталяна Ю.Быстрага, які неўзабаве перад смерцю (1781) прадаў Сяхновічы князю Адаму Чартарыйскаму. Таму ў канцы XVIII ст. Ян і Станіслаў Касцюшкі з'яўляліся ўжо толькі арандатарамі ў былым радавым гняздзе. У 1818 г. Сяхновічы набыў Францішак Ілаковіч, а ад яго сыноў у 1850 г. — Вандалін Пшыбора. Гаспадары маёнтка Вялікія Сяхновічы ў 2-й палове XIX ст. пабудавалі прыгожы дом з цэглы, а ў пачатку XX ст. — крухмальны завод, залажылі невялікі парк.

У сучасны перыяд аб існаванні тут крухмальнага завода сведчаць яго руіны. На месцы колішняга палаца ў пасляваенны час быў пабудаваны жылы дом. Захаваліся невялікія рэшткі парку, сажалка, некалькі старых хатак, праваслаўная царква. Рэшткі крухмальнага завода патрабуюць узяцця на ўлік і пад ахову дзяржавы.

Крыніца:
Л.М. Несцярчук
Замкі, палацы, паркі Берасцейшчыны Х-ХХ стагоддзяў
Мінск, "БЕЛТА", 2002