Замчышча | Тураў

Больш фотаздымкаў (29) >>

Замчышча знаходзіцца ў паўночна-заходняй частцы пасёлка, пры ўпадзенні былой р. Язда ў р. Струмень. Памеры 180х200 м. Замчышча падзелена глыбокім ровам на 2 пляцоўкі: 75х70 м і 150х100 м, якія былі ўмацаваны валамі (цяпер разбураны). З боку поля ў некаторых месцах прасочваюцца рэшткі рова.

Даследавалі ў 1889 У.З.Завітневіч, у 1909 А.К.Снітка, у 1927 А.Дз.Каваленя і С.С.Шутаў, абследавалі ў 1929 А.М.Ляўданскі, у 1974 Л.Д.Побаль. Раскопкі ў 1961 г. праводзілі В.В.Сядоў і М.Дз.Палубаярынава, у 1963 М.К.Каргер раскапаў руіны храма 12 ст,, дзе выявіў пахаванні ў саркафагах, як мяркуецца тураўскіх князёў.

Даследаваў замчышча ў 1962— 63 і ў 1968 П.Ф.Лысенка. Выяўлены рэшткі 35 пабудоў, з іх 24 жылых, 10 печаў (7 глінабітных, 3 з выкарыстаннем цэглы). Знойдзены рэшткі амфар з Паўночнага Прычарнамор'я, інструменты і прылады працы, зброя, прадметы гаспадарчага ўжытку, ювелірныя вырабы, фрагменты бронзавага посуду, засцежкі для кніг, прадметы рэлігійнага культу. Шмат знаходак ганчарнага керамічнага посуду, абломкаў цэглы, паліваных дэкаратыўных плітак, тыгляў для плаўкі каляровых металаў, падсвечнікаў і інш. Да рэдкіх знаходак адносяцца 4 свінцовыя рэльефныя абразкі з выявамі Багародзіцы, прападобнай Ефрасінні (?) або Анастасіі (?), велікамучаніцы (магчыма, Варвары) і свяціцеля (магчыма, Кірылы Тураўскага) 13—14 ст.

Матэрыялы раскопак сведчаць аб тым, што старажытны Тураў меў шырокія гандлёвыя сувязі з Кіевам, Паўночным Прычарнамор'ем, Блізкім Усходам, Малой Азіяй, Валынню і Прыбалтыкай. Вялікае развіццё тут атрымалі жалезаапрацоўчае, ювелірнае, касцярэзыае, дрэваапрацоўчае, шавецкае і ганчарнае рамёствы.

Матэрыялы раскопак захоўваюцца ў Тураўскім краязнаўчым музеі і Музеі гісторыі Палесся ў Пінску, Інстытуце гісторыі АН РБ і Інстытуце археалогіі АН РФ.