> Мінская вобласць > Вілейскі раён > мястэчка Даўгінава > Касцёл Святога Станіслава
Даўгінава. Касцёл Святога Станіслава
Даўгінава. Касцёл Святога Станіслава

Касцёл Святога Станіслава | Даўгінава

Год пабудовы (перабудовы): 1853
Каардынаты:
54° 38'48.25"N, 27° 28'47.13"E

Фотагалерэі

Выбраныя здымкі

Даўгінава. Касцёл Святога Станіслава

Фота © Dehty | Дата: 2014 г.

Даўгінава. Касцёл Святога Станіслава

Агульны выгляд Фота © К. Шастоўскі | Дата: 2014 г.

Даўгінава. Касцёл Святога Станіслава

Уваходная брама Фота © К. Шастоўскі | Дата: 2014 г.

Гісторыя мясцовай каталіцкай парафіі пачынаецца ў 1553 г., калі ў мястэчку ўзводзіцца драўляны парафіяльны касцёл. У 1610-1613 гг. у касцёле знаходзіўся славуты абраз Найсвяцейшай Марыі Панны (Будслаўскай). У 1610 кс. Ісаак Салакай перавёз з Вільні ў даўгінаўскі касцёл абраз Найсвяцейшай Марыі Панны, які быў падараваны ў 1598 г. Папай Кліментам VIII менскаму ваяводзе Яну Пацу, і да смерці ваяводы знаходзіўся ў яго віленскім палацы. У 1613 г. кс. Ісаак Салакай перадаў абраз бернардынцам у Будслаў.

Падчас маскоўскай навалы ў вайну Рэчы Паспалітай з Маскоўшчынай 1654-1667 гг. даўгінаўскі касцёл быў знішчаны. У 1660-я гг. быў адбудаваны новы касцёл, таксама драўляны, на сродкі князя Друцкага-Сакалінскага. Наступны, таксама драўляны, будынак касцёла быў узведзены на гэтым месцы ў 1704 г. па фундацыі Караля і Евы Друцкіх-Сакалінскіх і асвечаны пад тытулам св. Станіслава Біскупа. Адначасова на іх жа сродкі была ўзведзеная і драўляная капліца на мясцовых могілках. У пачатку XIX ст. касцёл згарэў падчас пажару, і некаторы час функцыю парафіяльнай святыні выконвала пабудаваная ў 1818 г. «шопа з дошак».

Дзейны і сёння «каменны касцёл св. Станіслава быў пабудаваны ў 1853 г. на сродкі парафіянаў і стараннем кс. Юзафа Львовіча». Аб'ёмна-прасторавая кампазіцыя будынка 2-ступеньчатая за кошт рознавышынных наваў, дахі якіх з боку галоўнага фасада схаваны прамавугольнымі атыкамі. Бязвежавая базыліка ў стылі класіцызму мае на галоўным фасадзе 4-калонны порцік утрыраванага тасканскага ордэра і 3-вугольным франтонам, які завершаны крыжам. Фасады чляняцца вуглавымі плоскаснымі пілястрамі, апяразаны развітым шматслойным карнізам. Прамавугольныя аконныя праёмы аздоблены прафіляванымі ліштвамі. Цэнтральны і бакавыя ўваходныя парталы аформлены пілястравымі порцікамі з буйнымі антаблементамі і 3-вугольнымі франтонамі.

Інтэр'ер, падзелены 4 апорамі на тры навы, упрыгожваюць 5 алтароў. Галоўны алтар, які мае прасторавую кампазіцыю ў стылі класіцызму, агінаецца паўкруглай апсідай такім чынам, што паміж імі застаецца праход. Над нартэксам размешчаныя хоры з арганам. На хоры вядзе лесвіца ў тоўшчы сцяны. Сцены малітоўнай залы дэкараваны пілястрамі, апсіда асветлена вялізнымі арачнымі і прамавугольнымі вокнамі. Галоўны і бакавыя алтары маюць крапаваныя франтоны; амбон насычаны скульптурай, пазалочанай накладной драўлянай разьбой.

Справа ад касцёла асобна стаіць драўляная 2-ярусная званіца. Касцёльная тэрыторыя абнесена агароджай з «дзікага каменя», цэнтральны ўваход пазначаны 3-аркавай брамай, цаглянай і атынкаванай.

І без таго шматлікая ў XIX ст. даўгінаўская парафія - амаль 5000 чалавек - да пачатку другой сусветнай вайны павялічылася да 7200 чалавек. Яе абслугоўвалі філіяльны касцёл у в. Жары, а таксама капліцы ў в. Вардомічы і на мясцовых могілках (не захаваліся). Касцёл св. Станіслава, залічаны ў шэраг помнікаў архітэктуры, адна з нешмалікіх святыняў краіны, якія дзейнічалі бесперапынна.

Вёска Вардомічы да 1832г. была ўласнасцю ордэна дамініканаў, магчыма, кляштара ў Хатаевічах (в. Акцябр Лагойскага раёна). У 1830 г. тут узгадваецца «у стане руіны» драўляная капліца ад даўгінаўскай парафіі.

З святароў якія працавалі ў даўгінаўскай парафіі найбольш запомніліся ксяндзы Гваўдзецкі, Беўта-Бароўскі і Дарашкевіч, якія ахвяравалі свае жыцці за веру. Ксёндз Гваўдзецкі ў часы царызму бараніў правы каталікоў вызнаваць сваю веру і маліцца на роднай мове. За гэта ён аддаў жыццё. У часы нямецкай акупацыі кс. Казімір Дарашкевіч дапамагаў не толькі католікам; на сваёй плябаніі, якая захавалася і стаіць у занядбаным стане за касцёлам, ён хаваў таксама габрэяў. Не пакідаў ксёндз сваіх парафіянаў і ў цяжкія пасляваенныя гады, у гады атэізму. У 1965 Казімір Дарашкевіч - адзіны ксёндз на ўсю вялікую акругу - быў забіты.

З 1965 г. касцёл дзейнічаў без святара. Парафіяне змаглі ўтрымаць святыню ў добрым стане, не далі знішчыць. Вернікі прыходзілі ў касцёл і маліліся, адпраўлялі набажэнствы, Крыжовую дарогу. У 2000-я гады была праведзена рэстаўрацыя аднаго з найбольш старажытных у Беларусі алтароў. Алтар ў капліцы Маці Божай Нястомнай Дапамогі стылёва падобны да славутага будслаўскага алтара Наведзінаў Найсв. Марыі Панны, які быў пабудаваны ў 1649 г. Верагодна ён быў пабудаваны адначасова з адбудовай даўгінаўскага касцёла ў 1660-я гады.

Касцёл Св. Станіслава
в. Даўгінава
Вілейскі раён, Мінская вобласць
тэл.: +375-1771-64557

Крыніца:

Каталіцкія святыні
Мінск, Про Хрысто, 2003

А.М. Кулагін
Каталіцкія храмы на Беларусі
Мінск, Беларуская Энцыклапедыя, 2000