Выбраныя здымкі
Калонія імя Нарутовіча Фота © www.polona.pl | Дата: 1920-30
Брэст-над-Бугам
У міжваенны час Брэст з'яўляўся цэнтрам Палескага ваяводства Другой Рэчы Паспалітай і насіў назву Брэст-над-Бугам. Пасля Першай сусветнай вайны горад быў моцна разбураны. Пашкоджаны былі амаль усе 84 гарадскія кварталы, а 38 страцілі ад 50 да 100% даваенных забудоў. Усяго было знішчана 2500 будынкаў з 3670. Значна скарацілася колькасць насельніцтва, якое ў 1919 г. складала ўсяго 7000 чалавек. Але вярталіся бежанцы, і ўжо ў 1921 г. у горадзе пражывала 29 553 гараджан.
Брэст-над-Бугам. Агульны выглядwww.polona.pl | Дата: 1920-30
Адноўлены ў якасці цэнтра ваяводства пасля Рыжскай дамовы (1921 г.), Брэст-над-Бугам патрабаваў значных фінансавых сродкаў на ліквідацыю разбурэнняў і пабудову новага адміністрацыйнага цэнтра горада. У межах крэдыту, выдадзенага Міжнародным банкам, сродкі для аднаўлення былі атрыманы Брэстам-над-Бугам 6 чэрвеня 1921 г.
Брэст-над-Бугам - Магістратwww.polona.pl | Дата: 1920-30
Жыллёвую праблему для сем'яў адміністрацыі ваяводства, павета і горада ўлады спрабавалі вырашыць з дапамогай калоній - комплексаў аднапавярховых і двухпавярховых асабнякоў. Праектныя і будаўнічыя працыя вяліся пад кіраўніцтвам архітэктара Юліяна Лісецкага. 29.08.1921 г. быў ўрачыста закладзены камень пад першую калонію "Колеева", якая ў 1923 г. была перайменавана ў калонію Нарутовіча (міністра грамадскіх прац і першага прэзідэнта Польшчы). Калонія размяшчалася ў заходняй частцы горада, сёння вул. Леванеўскага.
Калонія імя Нарутовіча, вул. Пуласкагаwww.polona.pl | Дата: 1920-30
Дзве іншыя калоніі называліся "Тартак" і "Схроніско". Першая будавалася ў межах вуліц Звенжынскага (суч. Вароўскага), Прамысловай (В. Харужай) і Ўланскай (сёння не існуе). Калонія "Схроніско" месцілася на вузкай тэрыторыі паміж вул. Каштанавай і заходняй мяжой парка 3 Мая (цяпер - парк 1 Мая). Парк 3 Мая, разам з паркам Элізы Ажэшкі і паркам Волі, забяспечваў ландшафтнае атачэнне новага адміністрацыйнага цэнтра. У 1925 г. на ўсходняй ускраіне горада для маламаёмасных габрэяў на сродкі дабрачыннага фонду "Амерыканскі габрэйскі размеркавальны Камітэт (Джойнт)" была пабудавана г.зв. калонія Варбурга.
Польскі банк у Брэсце-над-Бугамwww.polona.pl | Дата: ca. 1930
У гэты ж час былі ўзведзены кварталы двухпавярховых жылых дамоў у цэнтры горада, будынкаў гарадскога суда (1920), дзяржаўнага банка (Банк Польскі, 1926), крэдытна-падатковай касы (1928) і іінш.
Новы будынак ваяводскай адміністрацыіДата: 1938
Ваяводскае ўпраўленне спачатку размяшчалася на рагу вуліц Ягелонскай (цяпер Маскоўская) і Зыгмунтоўскай (К. Маркса), а з 1938 г. у новым будынку па вул. Уніі Люблінскай (Леніна). Сёння тут знаходзіцца Брэсцкі аблвыканкам.
Перабудаваны разбураны ў гады Першай сусветнай вайны чыгуначны вакзалwww.polona.pl | Дата: ca. 1935
Быў перабудаваны разбураны ў гады Першай сусветнай вайны чыгуначны вакзал, укладзена 6,4 км тратуараў і г.д. У 1931 г. у Брэсце-над-Бугам было 4414 жылых дамоў (72,2% драўляных), толькі тры з іх былі трохпавярховыя, 33 - двух-, а астатнія аднапавярховыя. Электрыфікавана было 2606, мелі водаправод 126, каналізацыю 125, а з усімі выгодамі — 106 дамоў. У 1929 г. агульная плошча тэрыторыі горада складала 1137 га.
Вул. Дэмброўскагаwww.polona.pl | Дата: 1920-30
Да 1931 г. колькасць насельніцтва дасягнула 40605 чалавек. У 1928 г. насельніцтва Брэста-над-Бугам складалася паводле нацыянальнасці наступным чынам: яўрэі - 19693, палякі - 13454, рускія - 4951, беларусы - 1370, украінцы - 1237; паводле веравызвання: іудзеі - 19693, католікі — 13214, праваслаўныя - 6873, евангелісты — 192, розныя - 48.
Літ.:
1. Памяць. Брэст. Кнiга 1
Мiнск, БЕЛТА, 1997
2. Мікалай Уласюк