Сядзіба Бельскіх | Ацячызна (Ленінскі)

Сядзіба Бельскіх у Ацячызне

Ацячызна згадваецца ў дакументах ВКЛ з 2-й паловы XVII ст. як шляхецкі двор роду Фядзюшкаў. З XVIII ст. Ацячызна належыць роду Сяклюцкіх, затым маёнтак пераходзіць ва ўласнасць князёў Бельскіх. З таго часу і да 1939 г. Бельскія былі пастаяннымі ўладальнікамі Ацячызны. Апошнім яе гаспадаром быў Эдвард Бельскі.

У маёнтку меўся стары драўляны дворак, пабудаваны пры Бельскіх у XVIII ст. Аднапавярховы, з высокім чатырохсхільным гонтавым дахам, ён меў форму доўгага прамавугольніка. З боку галоўнага ўвахода меўся невялікі ганак на чатырох драўляных слупах, на якія абапіраўся трохвугольны шчыток. У 2-й палове XIX ст. Ксаверый Бельскі дабудаваў да левага крыла палаца чатыры службовыя пакоі.

Сядзібны дом меў шырокія сені і 13 пакояў. Рэпрэзентыўныя пакоі месціліся ў правым крыле. У доме стаяла мэбля ў стылі Людовіка XV, на сценах размяшчаліся унікальныя малюнкі, у прыватнасці «Святая сям'я» Рубенса (верагодна - не арыгінал), два палатны мастака Граўза і палатно мастака Тэнірса «Два рыбакі з сеткай». У вялікім сталовым пакоі вісела таксама шмат карцін, у т.л. 15 партрэтаў прадстаўнікоў роду Бельскіх.

Палац стаяў сярод маляўнічага парку. Новую кампазіцыйную планіроўку парку зрабіў у 1910 г. архітэктар Франсуа Шэнье. У непасрэднай блізкасці ад палаца парк меў шэраг баскетаў, абкружаных стрыжанымі дрэвамі і кустамі. Перад домам размяшчаўся велізарны газон, побач рос старажытны (700—800 гадоў) дуб, далей 2 альтанкі, абсаджаныя 250-гадовымі каштанамі і вельмі старымі ліпамі, некалькі прагулачных кляновых і ліпавых алей. Асаблівую прыгажосць парку надавалі каналы і сажалка.

Палацава-паркавы ансамбль быў абрабаваны ў гады 1-й і 2-й сусветных войнаў, палац спалены. Зараз плошча рэшткаў парку складае некалькі гектараў. Захаваліся старажытны дуб і частка дрэвастою лісцевых парод. Парк узяты на ўлік і пад ахову дзяржавы.