Выбраныя здымкі
Фота © Иван Бай | Дата: 2013.09.08
Фота © Иван Бай | Дата: 2013.09.08
Фота © Иван Бай | Дата: 2013.09.08
Пад 1580 г. у Варонічах згадваецца царква Раства Багародзіцы. Паводле зьвестак, прыведзеных І.Д.Бяляевым у "Рассказах из русской истории", у 1601 г. полацкаму архібіскупу належалі 17 паселішчаў з 210 дварамі, у тым ліку фальварак і мястэчка Варонічы з 37-ю дымамі. У 1805 годзе ўніяцкая парафія Варанецкай царквы Раства Багародзіцы Полацкага дэканату складалася з 1724 асобаў. У архівах Санкт-Петэрбургу і Вільні захоўваюцца сьпісы парафіянаў гэтай царквы за 1765 і 1827 гады адпаведна.
Пасьля ліквідацыі ў 1839 годзе ўніяцкай царквы маёмасьць ейная была забраная дзяржавай. Яшчэ ў 1855 годзе мястэчка адносілася да дзяржаўных уладаньняў. Уладальнікамі ж маёнтка Варонічы ад 1811 г. да 1906 г. пазначаныя шляхцічы Лісоўскія. Ад 1886 г. Варонічы зьяўляліся валасным цэнтрам, тут у 1906 г. меліся царква, касьцёл, пачатковая школа, пошта, больніца.
Напярэдадні рэвалюцыі маёнтак належаў Рымскім-Корсакавым, якія апроча яго валодалі маёнткам Бязьдзедавічы. У Варонічах да рэвалюцыі звычайна ўлетку жыў сэнатар А.А.Рымскі-Корсакаў, сваяк знакамітага кампазытара. Гэты былы яраслаўскі губэрнатар быў перакананым манархістам, у 1909-1910 гг. зьяўляўся намесьнікам старшыні скрайне правай арганізацыі "Союз русского народа". Ён меў беспасярэднія сувязі з сямейнікамі імпэратарскага дому Раманавых. У траўні 1910 г. у госьці да яго на параплаве "Атлет" прыплываў вялікі князь Канстанцін Канстанцінавіч. У часе карнілаўскага паўстаньня (25-31.08.1917 г.) сэнатар зьявіўся ў маёнтку, быў арыштаваны і дастаўлены ў полацкі савет салдацкіх і працоўных дэпутатаў. З Полацку яго пад аховай адвезьлі ў Петраград. Улетку 1918 г. Рымскі-Корсакаў зноў апынуўся ў маёнтку, акупаваным, як і Полацак, нямецкімі войскамі. Даведаўшыся пра сьмерць цара Мікалая ІІ і ягонае сям'і, прыехаў у Полацак, каб адслужыць у Мікалаеўскім саборы паніхіду. У лістападзе 1918 г. пры адыходзе нямецкіх войскаў былы сэнатар зьехаў зь імі. Памёр на эміграцыі ў 1922 годзе.
У 1921 г. пры аглядзе маёнтку полацкай павятовай камісіяй па ахове помнікаў даўніны і мастацтва было высьветлена, што ў часе савецка-польскае вайны 1919-1920 гг. ён быў разрабаваны, і ўся маёмасьць, мэбля, гаспадарчыя прылады і статак забраныя, што польскімі жаўнерамі, што тутэйшым людам. Пашчасьціла знайсьці частку сямейнага фотаальбому, у якім апрача іншых захаваліся фатаграфіі наведаньня кампазытарам М.А.Рымскім-Корсакавым пісьменьніка Льва Таўстога ў Яснай Паляне. Здымкі былі зробленыя ў парку, ля дому, у кветніку і на верандзе самога дома. Гэтыя фатаграфіі камісія адаслала ў Віцебск, куды пазьней яны падзеліся, невядома.
Пасьля ліквідацыі ў 1839 годзе ўніяцкай царквы маёмасьць ейная была забраная дзяржавай. Яшчэ ў 1855 годзе мястэчка адносілася да дзяржаўных уладаньняў. Уладальнікамі ж маёнтка Варонічы ад 1811 г. да 1906 г. пазначаныя шляхцічы Лісоўскія. Ад 1886 г. Варонічы зьяўляліся валасным цэнтрам, тут у 1906 г. меліся царква, касьцёл, пачатковая школа, пошта, больніца.
Напярэдадні рэвалюцыі маёнтак належаў Рымскім-Корсакавым, якія апроча яго валодалі маёнткам Бязьдзедавічы. У Варонічах да рэвалюцыі звычайна ўлетку жыў сэнатар А.А.Рымскі-Корсакаў, сваяк знакамітага кампазытара. Гэты былы яраслаўскі губэрнатар быў перакананым манархістам, у 1909-1910 гг. зьяўляўся намесьнікам старшыні скрайне правай арганізацыі "Союз русского народа". Ён меў беспасярэднія сувязі з сямейнікамі імпэратарскага дому Раманавых. У траўні 1910 г. у госьці да яго на параплаве "Атлет" прыплываў вялікі князь Канстанцін Канстанцінавіч. У часе карнілаўскага паўстаньня (25-31.08.1917 г.) сэнатар зьявіўся ў маёнтку, быў арыштаваны і дастаўлены ў полацкі савет салдацкіх і працоўных дэпутатаў. З Полацку яго пад аховай адвезьлі ў Петраград. Улетку 1918 г. Рымскі-Корсакаў зноў апынуўся ў маёнтку, акупаваным, як і Полацак, нямецкімі войскамі. Даведаўшыся пра сьмерць цара Мікалая ІІ і ягонае сям'і, прыехаў у Полацак, каб адслужыць у Мікалаеўскім саборы паніхіду. У лістападзе 1918 г. пры адыходзе нямецкіх войскаў былы сэнатар зьехаў зь імі. Памёр на эміграцыі ў 1922 годзе.
У 1921 г. пры аглядзе маёнтку полацкай павятовай камісіяй па ахове помнікаў даўніны і мастацтва было высьветлена, што ў часе савецка-польскае вайны 1919-1920 гг. ён быў разрабаваны, і ўся маёмасьць, мэбля, гаспадарчыя прылады і статак забраныя, што польскімі жаўнерамі, што тутэйшым людам. Пашчасьціла знайсьці частку сямейнага фотаальбому, у якім апрача іншых захаваліся фатаграфіі наведаньня кампазытарам М.А.Рымскім-Корсакавым пісьменьніка Льва Таўстога ў Яснай Паляне. Здымкі былі зробленыя ў парку, ля дому, у кветніку і на верандзе самога дома. Гэтыя фатаграфіі камісія адаслала ў Віцебск, куды пазьней яны падзеліся, невядома.
Міхась Баўтовіч