Сядзіба (руіны) | Люціна

Доўгі час мазоліў вочы паўразбураны палац на хутары Кропаўшчына (Купароўшчына? - Radzima.org), што ля вёскі Люціна. Найбольш дасведчаныя шкадавалі, што не трапіўся ён на вочы кінематаграфістам, бо мог лёс яго быць больш удалым. Але, гавораць, знайшліся ўсё ж разумныя людзі і рашыліся надаць руінам другое жыццё. Ужо мінулым летам вяліся падрыхтоўчыя работы ўнутры будынка. Магчыма некалі палац паўстане ва ўсёй былой прыгажосці і будзе ўключаны ў турыстычны маршрут "Тупальшчына – Малая Люцінка". Беларускія краявіды заўсёды былі цікавыя для вока іншаземцаў, ды і маладое пакаленне нашых людзей ужо мала ўяўляе сабе жыццё продкаў удалечыні ад цывілізацыі. І тое, што пачалося аднаўленне закінутых панскіх сядзіб, якія затым служаць у якасці аграсядзіб, – вельмі добрая і нават высакародная справа.

Цікавая гісторыя гэтага маёнтка. Першым гаспадаром быў Врольд Зэль, па ўсім відаць, чалавек неардынарны, бо сябраваў з нашчадкамі В. І. Дуніна-Марцінкевіча. Пасля яго смерці, з 1934 года кіравала гаспадаркай дачка Зося Зэль. Старажылы ўспамінаюць, што яна любіла ездзіць вярхом на кані, трымала вялікую ферму, мела млячарню. Вясковыя людзі любілі маладую паненку, называлі яе ласкава: «Пані Зэлёва». У 1939 годзе Зося ўзяла шлюб з польскім афіцэрам. Цырымонія адбывалася ў тупальскай капліцы. Дзве дзяўчынкі з Падневічаў падтрымлівалі доўгі вэлюм паненкі. Малады муж неўзабаве апынуўся на польска-германскай вайне. А ў 1940 годзе ў «Зэлішкі» савецкая ўлада канфіскавала ўсю маёмасць. Бедная жанчына са старэнькай маці нейкі час туліліся ў добрых людзей, потым яны выехалі ў Польшчу. Далейшы лёс гаспадыні палаца вяскоўцам невядомы. Трагічны лёс напаткаў і іх сямейнае гняздо. У 1943 годзе партызаны з Налібоцкай пушчы спалілі будынак, баючыся, што ён стане надзейнай крэпасцю для ворагаў.

Наталля КАПУСТА, жыхарка вёскі Урублеўшчына.
Працоўная слава
http://www.psl.by/rubriki/dsdexfq/drugo.html