Pałac Hołynśkich | Krzyczew

Więcej zdjęć (15) >>

Zespół pałacowy w dawnym majątku ziemskim

Dawni właściciele dóbr krzyczewskich, należący do najmożniejszych rodów Rzeczypospolitej, pełniący jednocześnie funkcję starostów, rezydowali w drewnianym zamku nad brzegiem rzeki Soż.

Po pierwszym rozbiorze Polski dobra krzyczewskie wraz z miastem caryca Katarzyna podarowała swemu ówczesnemu faworytowi księciu Grzegorzowi Potiomkinowi, który wybudował tu nową rezydencję. Po stracie łask monarchini, w końcu lat osiemdziesiątych XVIII wieku Potiomkin sprzedał dobra Hołyńskim, którzy pozostawali właścicielami Krzyczewa do I wojny światowej.

Właścicielami dóbr w XIX wieku byli miedzy innymi Aleksander Hołyński (1816-1893) – uczestnik Powstania Listopadowego, podróżnik i pisarz, oraz jego brat – Stefan Hołyński (1815-1878), bliski przyjaciel Juliusza Słowackiego, towarzysz podróży poety na Bliski Wschód.

Klasycystyczny pałac wzniesiony przez Potiomkina w latach 1778-87, po pożarze w latach 40 XIX wieku został przebudowany przez Hołyńskich w stylu neogotyckim. Remontowano go w latach 50 i 90 XX wieku.

Jest to budynek dwukondygnacyjny, na planie podkowy, z dwoma zagiętymi ku tyłowi skrzydłami. Centralna część fasady zaakcentowana jest ryzalitem rozczłonkowanym wielobocznymi filarami, pomiędzy którymi znajdują się ostrołukowe okna.

Ryzalit wieńczy szczyt flankowany przez dwie wieżyczki z krenelażami. Pozostałą część fasady zdobią podziały ramowe. Klasycystyczny wystrój zachowała elewacja ogrodowa pałacu z półokrągłym ryzalitem w części środkowej oraz trójkątnymi frontonami na szczytach czterech skrzydeł.

Pałac otacza resztka parku krajobrazowego. Zachował się ponadto budynek dawnej stajni.

Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)