Wybrane zdjęcia
Kościół Św. Trójcy w Wołczynie Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ | Data wykonania: 2021-09-26
Kościół na fot. przed 1939 r. Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ | Data wykonania: < 1939
Kościół na fot. z lat 80 XX w Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ | Data wykonania: 1980-x
Kościół katolicki pod wezwaniem Świętej Trójcy
Rokokowy, fundacji właściciela miejscowych dóbr, podskarbiego litewskiego Stanisława Poniatowskiego (ojca króla). Wybudowany w 1733 roku (budowę dokończono w 1743 roku dzięki wysiłkom kolejnego właściciela Wołczyna, księcia Michała Czartoryskiego), remontowany w latach 80 XVIII wieku, w roku 1866 zamieniony na cerkiew prawosławną. W roku 1918 zwrócony katolikom, po II wojnie światowej nieczynny, w latach 80 zamieniony na magazyn paliw i nawozów sztucznych. Obecnie opuszczony, zrujnowany (bez dachu).W 1938 roku w krypcie kościoła złożono przywiezione z Petersburga szczątki zmarłego tam w 1798 roku ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1989 roku ekshumowane szczątki króla przewieziono na Zamek Królewski w Warszawie, a w 1995 roku uroczyście pochowano je w krypcie katedry warszawskiej.
Kościół jest świątynią o kompozycji centralnej, wzniesioną na planie kwadratu ze ściętymi narożami. Elewacje wieńczą łukowe naczółki, na których stały niegdyś figury czterech Ewangelistów. Okna zamknięte półkoliście, okrągłe i owalne, w bogatej oprawie. Ściany dekorują pary pilastrów oraz rozbudowane gzymsy. Wejście wiedzie przez niewielki przedsionek dobudowany po 1876 roku.
We wnętrzu kościoła jego naroża zajmują cztery obudowane klatki schodowe, co tworzy plan krzyża greckiego. W bogatym rokokowym wystroju wnętrza wykorzystano pilastry, festony, girlandy, uskrzydlone główki anielskie, kartusze i gzymsy z ornamentyką roślinną. Pod jednym z naroży kościoła znajduje się krypta, w której była złożona trumna ze szczątkami króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Kościół wołczyński stanowi jedyną pozostałość zespołu pałacowego – dawnego ośrodka dóbr Poniatowskich, w którym w 1732 roku przyszedł na świat przyszły król; rozbudowanego we wspaniałą rezydencję przez Czartoryskich w połowie XVIII wieku. Znajdowała się tu między innymi ogromna biblioteka i archiwum z licznymi starodrukami. Drewniany, modrzewiowy pałac, w którym urodził się ostatni król Polski został rozebrany w 1844 roku przez ówczesną właścicielkę miejscowych dóbr, Katarzynę Pusłowską i przeniesiony z Wołczyna do jej rezydencji w Leoszkach koło Prużany.
Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)