Касцёл Звеставання Найсвяцейшай Панне Марыі | Кублічы

Касьцёл і парафія

Каталіцкая парафія паўстала тут у першай палове ХVIІ ст. 20 траўня 1642 году ўладальнік Кублічаў полацкі стольнік Язэп Кляноўскі фундуе ў мястэчку касьцёл Дабравешчаньня Дзевы Марыі. На ўтрыманьне сьвятыні ён аддае частку сваёй зямельнае маёмасьці і мястэчка. Ахвяраваная маёмасьць ацэньвалася ў 12657 злотых. Першы будынак касьцёлу быў збудаваны з дрэва. У 1744 годзе Кубліцкая парафія Полацкага дэканату абыймала насельніцта блізкіх і далёкіх вёсак Шастова, Празарокі, Пліна, Псуя, Хвашчова, Старасельле, Дзіўнікі, Перадолы, Сушына, Сьвіла, Блошнікі, Янова, Зярчэнічы, Каравайна, Рабынічы, Саланевічы, Нача, Арэхаўна, Селішча, Белякоўшчына, Пліна, Вухвішча, Меніца, Цётча, Павульле, Сорзава, Камароўшчына, Невельшчына, Даўмантоўшчына, Судзілавічы, Чарапоўшчына, Дольцы, Пышна, Асецішча, Домжарыцы, Бярэзіна. У 1781 годзе колькасьць парафіянаў складала 2311 асобаў.

У 1783 замест спарахнелага драўлянага быў збудаваны з цэглы новы большы памерам касьцёл. Пасьля паўстаньня Каліноўскага расейскі ўрад адабраў храм у каталікоў і перадаў яго праваслаўнай царкве. Канфіскацыя адбылася 22 лістапада 1867 году. Парафіянам і апошняму кубліцкаму пробашчу Яну Якубоўскаму ўлады дазволілі забраць касьцёльнае начыньне і перанесьці яго да бліжэйшага касьцёлу ў Селішчы. Між перанесеных каштоўнасьцяў быў і надта шанаваны абраз Багародзіцы, які зьмесьцілі ў алтары. Ад таго часу цэнтрам для парафіянаў стаў селішчанскі касьцёл Сьвятой Веранікі.

У часе завірухі 1917-21 гадоў парафія асірацела. Падобна апошнім пробашчам быў айцец Віктар Валентыновіч. У 1924-26 гадах сюды даязджаў з Загацьця айцец Павэл Казюнас, а ў 1927-28 – састарэлы лепельскі дэкан айцец Павэл Карповіч.

Кубліцкі ж храм пасьля перадачы праваслаўнай царкве быў пераасьвячаны ў царкву Пятра і Паўла. Зьяўлялася яна цэнтрам чацьвёртага благачыньня (дэканату) лепельскага павету. Апошнімі благачыннымі былі Яўстах Іванавіч Лапацінскі (1900 г.) і Восіп Фаміч Шчансновіч (1909, 1914 гг.). Храм, абрабаваны і зачынены бальшавіцкімі ўладамі ў 1933 годзе, паступова пачаў разбурацца. Насельніцтва расьцягвала ня толькі рэшткі начыньня, але і цэглу. У часе вайны будынак зазнаў яшчэ большае разбурэньне. Урэшце ў 1948 годзе быў цалкам расьцягнуты на цэглу.

Міхась Баўтовіч