Zespół dworsko-parkowy Radziwiłłów | Krasnaja Zwiezda (Radziwilmonty)

Więcej zdjęć (31) >>

Zespół pałacowy

W dawnym majątku Radziwiłłów, wchodzącym w skład ordynacji kleckiej, założonej w 1586 roku. Po zniszczeniu radziwiłłowskiego zamku w Klecku podczas wojny moskiewskiej, a później północnej, Radziwiłłmonty stały się głównym ośrodkiem ordynacji.

Dobra pozostawały w ręku Radziwiłłów do 1939 roku, z tym, że od 1874 roku stały się częścią ordynacji nieświeskiej.

Drewniany klasycystyczny pałac został zbudowany w latach 1780-83 przez księcia Józefa Radziwiłła, wojewodę trockiego, VIII ordynata kleckiego, według projektu nadwornego architekta Radziwiłłów Carlo Spampaniego. Rezydencję wzniesiono na miejscu wcześniejszych siedzib radziwiłłowskich istniejących tu od XVI wieku.

Jest to budynek parterowy wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, zbudowany z dębowych bali, częściowo (od wewnątrz) oblicowanych cegłą. Część środkowa budynku została wyniesiona o pół piętra i wydzielona portykiem z czterema drewnianymi kolumnami, zwieńczonym trójkątnym frontonem.

Bogaty detal portyku wykonany został w całości w drewnie. W części środkowej budynku od strony elewacji ogrodowej i przy jednej z elewacji bocznych znajdują się półkoliste dobudówki.

Pałac został przebudowany po pożarze w 1909 roku. Po II wojnie światowej mieściła się tu poczta, kino i klub sowchozowy. Od czasu pożaru w 1990 roku, kiedy spaliła się część dachu, pałac pozostaje w ruinie i niszczeje w szybkim tempie.

Z dawnych zabudowań gospodarczych majątku zachował się jedynie kryty dwuspadowym gontowym dachem drewniany dwukondygnacyjny spichlerz z galeryjką i niewielką wieżyczką. Główne wejście do budynku wiedzie przez nieduży portyk z kolumienkami. Drzwi wykonane z ułożonych we wzory deszczułek ozdobione są artystycznymi okuciami.

Pałac otacza park regularno-krajobrazowy o powierzchni około 13 ha z alejami i kaskadą stawów. W parku zachował się pamiątkowy kamień z 1875 roku upamiętniający pobyt księżnej Marii z de Castellanów Radziwiłłowej z Nieświeża, która zasadziła tu aleję.

Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)