Cerkiew Zaśnięcia NMP | Brasław

Więcej zdjęć (11) >>

Cerkiew prawosławna pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny

W pobliżu kościoła, u podnóża Góry Zamkowej znajduje się cerkiew Zaśnięcia NMP. Pierwsza cerkiew, ufundowana przez królową Helenę, istniała w Brasławiu już na początku XV wieku. Drewniana świątynia (od pierwszej połowy XVII wieku unicka) wielokrotnie ulegała zniszczeniu i była stawiana na nowo, zmieniała się także jej lokalizacja.

Po wielkim pożarze miasta w 1794 roku cerkwi nie odbudowano, a nabożeństwa odbywały się w klasztornej świątyni pod wezwaniem Św. Jura w monasterze bazylianów na wyspie jeziora Nieśpisz. Po tym, jak w 1832 roku klasztor również padł ofiarą pożaru, Brasław przez blisko trzydzieści lat nie miał prawosławnej świątyni. Niewielka drewniana cerkiewka stanęła w obecnym miejscu dopiero w 1861 roku.

W roku 1897 na koszt skarbu państwa wzniesiono istniejącą do dziś cerkiew, zbudowaną w typowym dla tego okresu stylu rosyjsko-bizantyjskim. Drewniana cerkiewka została wtedy przeniesiona na odległy o 1 km cmentarz prawosławny.

Brasławska cerkiew ma tradycyjną czwórdzielną kompozycję, na którą składa się dwukondygnacyjna wieża-dzwonnica, niski babiniec, nawa na planie kwadratu i pięciobocznie zamknięte prezbiterium z zakrystią.

Nawę wieńczy pięć kopuł, niewielka cebulasta kopułka znajduje się także nad wieżą. Elewacje zdobią arkadowe portale i nisze, kolumienki, boniowane narożniki i wydatne gzymsy. W trójkondygnacyjnym, rzeźbionym ikonostasie świątyni znajdują się stare ikony.

W pobliżu cerkwi stoi wzniesiony w tym samym czasie i utrzymany w podobnym stylu budynek szkoły cerkiewnej, w którym po II wojnie światowej mieścił się sąd.

Grzegorz Rąkowski
”Wśród jezior i mszarów Wileńszczyzny”, Rewasz, Warszawa 2000
(A.O.)