Гісторыя Магілёва
Паводле падання, зафіксаванага ў Магілеўскай кроніцы, заснаваны князем Львом Могія ў 1267 г. У ХІІІ ст. Магілеў быў далучаны да Віцебскага княства. У 1430 г. магілеўцы падтрымалі вялікага князя літоўскага Свідрыгайлу ў ягонай барацьбе супраць Ягайлы. Пасля таго як войскі Свідрыгайлы і далучыўшыхся да яго саюзнікаў - ноўгарадцаў, пскоўцаў, смалян, князёў мсціслаўскіх і цвярскіх - былі разбіты пад Ашмянамі ў 1432 г. і ўрэшце Свідрыгайла канчаткова прайграў у 1435 г. гэтую барацьбу, Магілеў мусіў заплаціць вялікую кантрыбуцыю.Актыўная барацьба паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Маскоўскім княствам і пагранічнае становішча Магілева з'явіліся прычынай таго, што горад толькі на працягу ХVІ ст. спусташаўся і паліўся 7 разоў.
Майдэборскія правы Магілеў атрымаў у 1577 г. Адначасова яму быў дадзены герб - «вежа мураваная, высока выведзеная». Паўстанне С.Налівайкі закранула горад, які быў у 1595 г. узяты казацкімі атрадамі.
У пачатку ХVІ ст. у Магілеве налічвалася 2211 дамоў і больш за 15 000 жыхароў. У 1606 г. мяшчане паўсталі супраць гарадской рады, якую яны адлучылі ад улады, а на яе месца выбралі сваю пад кіраўніцтвам Стахора Мітковіча, Ходзькі Багдановіча і інш. У 1616 г. у Магілеве была заснавана брацкая друкарня, праіснаваўшая з некаторымі перапынкамі да 1773 г.
У вайну 1654-67 гг. Магілеў быў неаднаразова спустошаны. 1 лютага 1661 года адбылося паўстанне супраць расейцаў, калі быў цалкам знішчаны царскі гарнізон (каля сямі тысяч захопнікаў). У 1708 г. Магілеў быў спалены па загаду Пятра І татарскімі і калмыцкімі палкамі, агнём пажару не было закранута толькі прадмесце Лупалава, жыхары якога своечасова схавалі ўсе лодкі, і палкі не здолелі перабрацца на другі бераг Дняпра.
Да сярэдзіны ХVІІІ ст. горад адбудоўваецца - колькасць дамоў дасягае 1872. З 1772 г. - у складзе Расеі. Адпаведна з указам 1778 г. Магілеў - намесніцкі цэнтр, з 1796 г. - павятовы цэнтр Беларускай губерні, а з 1802 г. - цэнтр губерні. У 1812 г. горад акупаваны французскімі войскамі пад камандай маршала Даву. Чатырохмесячнае знаходжанне французаў у Магілеўскай губерні абышлося для яе ўбыткам у 33,5 млн. руб. асігнацыямі.
Насельніцтва горада ў 1880 г. пераўзыходзіць 40 000 жыхароў. У Магілеве ў гэты час налічвалася 263 каменныя і 3243 драўляныя дамы. У канцы ХІХ ст. колькасць прамысловых прадпрыемстваў набліжалася да палутары сотні. У гады Першай сусветнай вайны з 21 жніўня 1915 г. да 26 лютага 1918 г. тут знаходзілася Стаўка Вярхоўнага галоўнакамандуючага.
У сакавіку 1918 г. у горад увайшлі войскі Доўбар-Мусніцкага. З траўня да кастрычніка 1918 г. акупаваны нямецкімі войскамі.
З 1924 г. Магілеў - цэнтр раёна, у 1924-1930 гг. - акругі, з 15 студзеня 1938 г. - абласны цэнтр. У 1939 г. насельніцтва дасягала 100 000. Сёння Магілеў - абласны цэнтр.
Паводле:
А.Цітоў
Сімвалы незалежнасці. // Геральдыка беларускіх местаў.
Менск, 1998.
Магілёў. : Адметнасці | фота выбраных помнікаў

Бакавы фасад

Будынак банка па вул. Вялікай Садовай (зараз Ленінская)

Погляд на адбудаваную ратушу, 07.2008

Віленская вуліца (сучасная назва -- вул. Лазарэнкі)

Сучасны стан былога фарнага касьцёла

Брама на габрэйскіх могілках у Магілёве, заснаваных у 1745 г.

Уніяцкая царква іконы Маці Божай Бялыніцкай

Выгляд ад паўднёвага ўсходу

Фрагмент

Архірэйскі палац
Магілёў. : Страчаная спадчына | фотаздымкі

Касьцёл на паштоўцы пач. ХХ ст.

Зачынены ў 1865 г. царскімі ўладамі касьцёл. На фотаздымку пач. ХХ ст. храм стаіць без зруйнаваных у ХІХ ст. вежаў (будынак быў прыстасаваны пад архіў).

Богаяўленская царква і званіца. Здымак 1909 г.

Старыя карпусы лякарні пабудаваныя ў ХІХ ст.

Спаскі сабор. Фота 1-ай паловы ХХ ст.

Паштоўка пач. 20 ст.

Званіца і Пакроўская царква ў Магілёве (малюнак з Музея этнаграфіі ў Магілёве)

Званіца і Праабражэнская царква на здымку пач. ХХ ст.

Халодная сынагога на Школішчы, здымак пач. ХХ ст.

Царква Сьв. Тройцы, фота пач. ХХ ст.

Фота пач. 20 ст.

Петрапаўлаская царква, фота 1912г.
Каментарыі
Многоквартирный жилой комплекс планируют построить в районе улицы Сурганова в Могилеве. Это следует из извещения о проведении общественного обсуждения архитектурно-планировочной концепции объекта «Комплекс многоквартирной жилой застройки в районе ул. Сурганова и ул. Нижняя Карабановская в г. Могилеве», размещенного на официальном сайте Могилевского горисполкома.
Комплекс планируют пос...
Уважаемые! Ищу могилы предков. Их фамилии Певзнер (Гирш-Аарон) и Анцелович или Анцелиович. Буду признательна за любую информацию!
Наталия Юрьевна Тимофеенко...
я ищу могилу отца...
Каталог древней части Еврейского кладбища Могилева (около 600 захоронений 19-начала 20 века) можно посмотреть на сайте: http://mogjewshistory.ru/...
zdravstvujte, ja posmotrela vse photographii i prosto uzasnulas' ot togo, chto ostalos' ot bol'nitsy. s 1956 goda moja mama priexala tuda molodym spezialistom posle vitebskogo medinstituta i prorabotala bolee 30 let v etoj bol'niize. ja buduch ew'o shkol'nizej, chasto begala k mame na rabotu, t.k.zili na jakubovskogo, da i potom, kogda ja priezwala k roditeljam v gosti ewe neskol'ko let, bol'niza ...