Гісторыя Мінска
Першы ўспамін пра Менск адносіцца да 1067 г. у сувязі з ваеннымі дзеяннямі паміж полацкім князем Усяславам Брачыславічам і кіеўскімі князямі, калі апошнія разбурылі пагранічную крэпасць Полацкага княства - Менск (пад гэтай назвай ён фігуруе ў дакументах, пісаных кірыліцай, амаль да другой паловы ХVІІ ст.).Каля 1101 г. - цэнтр асобнага Менскага княства, першым князем якога быў Глеб Усяславіч. Пасля яго смерці ў кіеўскім палоне (1119) князем становіцца Расціслаў Глебавіч. З 1119 г. да сярэдзіны 1140-ых гг. горад знаходзіцца пад уладай кіеўскіх князёў. У першай чвэрці ХІV ст. уваходзіць у склад Вялікага Княства Літоўскага.
Майдэборскія правы атрымаў у 1499 г., але тады герб не быў нададзены. З 1566 г. - цэнтр ваяводства. У перыяд ХV-ХVІ стст. горад набывае вялікае значэнне як гандлёва-рамесны цэнтр дзяржавы. Адпаведна з прывілеем 1571 г., менчукі атрымалі дазвол на «две ярмаркі в кождый год, один на день светого пророка Ильи, а другій на три кроли святого Рымсокое постановили... которые от дня першого свят помененных почынатися а через две недели зуполные стояти мают». На іх гандлявалі як прыезжыя купцы, так і мясцовыя рамеснікі.
Класічныя цэхавыя ўстановы ўзнікаюць у Менску адпаведна з прывілеем ад 2 снежня 1591 г., калі было створана брацтва металаапрацоўчых рамёслаў. Наступнымі былі кравецкі, потым шавецкі, злотніцкі, рымарскі, цырульніцкі і іншыя цэхі.
У часы войнаў з 1648 па 1667 г. - вельмі моцна разбураны. Насельніцтва ў 1667 г. усяго каля 2000. З другой паловы ХVІІ ст. у Мінску адбываюцца перыядычныя кадэнцыі (сесіі) Галоўнага трыбунала Вялікага Княства Літоўскага, што паставіла горад у адзін рад з Вільняй і Наваградкам. У перыяд Паўночнай вайны (1700-1721) яго разбураюць, як маскоўскія, так і швецкія войскі, а мяшчан абкладваюць высокімі кантрыбуцыямі. У канцы ХVІІІ ст. жыхароў амаль 6000.
З 1793 г. - у складзе Расеі, цэнтр губерні. У вайну 1812 г. моцна пашкоджаны і разрабаваны. Колькасць насельніцтва падае з 11 тысячаў да 3500 чалавек. Да сярэдзіны ХІХ ст. узнаўляецца і колькасць жыхароў пераўзыходзіць 31 000 чалавек. За другую палову ХІХ ст. агульная плошча горада хутка павялічваецца - у 10 разоў, а насельніцтва амаль у тры разы.
У 1898 г. у Мінску адбыўся першы з'езд РСДРП, а ў 1900 г. аб'яднаўчы з'езд партыі Сацыял-дэмакратыі Каралеўства Польскага і Літвы. З 1894 г. у горадзе існавала сацыял-дэмакратычная арганізацыя, а з 1903 г. - група РСДРП. Напружанымі класавымі баямі адгукнуліся ў Мінску падзеі 1905 г., калі на плошчы каля Віленскага вакзала па загаду ўрада была расстраляна царскімі войскамі дэманстрацыя працоўных. Гэтая расправа ўвайшла ў гісторыю пад назвай Курлоўскі расстрэл.
З лютага па снежань 1918 г. Мінск захоплены нямецкімі войскамі. 25 сакавіка 1918 г. тут было аб'яўлена аб стварэнні Беларускай Народнай Рэспублікі. З 8 студзеня 1919 г. - сталіца БССР. З жніўня 1919 па ліпень 1920 г. Менск захоплены войскамі Польшчы.
У перадваенныя гады горад развіваўся хуткімі тэмпамі. Насельніцтва ў 1939 г. набліжалася да 240 000. З 1921 г. у горадзе адкрыты Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, а з 1928 г. - Акадэмія навук БССР.
Сёння Мінск - сталіца Рэспублікі Беларусь, найбуйнейшы гарадскі цэнтр.
Паводле:
А.Цітоў.
Сімвалы незалежнасці. // Геральдыка беларускіх местаў.
Мінск, 1998.
Мінск (Менск). : Адметнасці | фота выбраных помнікаў
Фрагмент галоўнага фасаду
Погляд на касьцёл ад поўдня
Агульны выгляд
Від на Верхні горад ад Траецкай гары
Былы касьцёл бэрнардынак
Выгляд ад паўночнага захаду
Катэдра (былы кляштарны комплекс езуітаў) (з асабістага архіву А. Ціжоўкі. Фота зроблена ў 1970-х гг. з арыгіналу паштоўкі пачатку 20 ст.)
Касцёл Св. Язэпа ў Мінску
Кальварыя. Галоўная алея з касьцёлам
Ратуша і касцёл Імя Панны Марыі ў Мінску
Мінск (Менск). : Страчаная спадчына | фотаздымкі
Дамініканскі касцёл Святога Тамаша Аквінскага ў Менску. Галоўны фасад
Менскае замчышча на здымку пач. ХХ ст.
Абмер галоўнага фасада царквы сьв. Духа. 1843 (ЦДГА РФ)
Касьцёл. Здымак 1871 г. (з кнігі \'Каталіцкія святыні. Т.1\', Про Хрысто, 2003)
Агульны выгляд
Халодная сынагога (фота 1920-х гг.)
Кірха на паштоўцы пач. ХХ ст.
Пакроўская царква і архіерэйскі дом у Менску на здымку пач. ХХ ст.
Казанская (Чыгуначная) царква. Паштоўка пач. ХХ ст.
Каментарыі
Тихий Дмитрий, калі ласка, калі дадаеце выявы зь Беларускай Вікіпэдыі, пазначайце сапраўдную крыніцу здымка - Казімер Ляхновіч, Беларуская Вікіпэдыя (be-tarask.Wikipedia.org) ...
Здравствуйте!
Спасибо за представленные фотографии, посмотрел с огромным удовольствием! Среди них нашел несколько уникальных снимков красной мельницы в 1975-м году, ценность которых сейчас сложно переоценить.
Уже несколько лет интересуюсь историей Лошицкого парка, часто бываю в нем, собираю информацию. Красная мельница (сейчас руины) - на мой взгляд самый интересный и загадочный объект, нар...
Dzień dobry poszukuję sprawnego i rozsądnego cenowo genealoga z Mińska, który mógłby wykonać kwerendę w parafiach powiatu bobrujskiego (Bobrujsk, Swisłocz ewentualnie Berezyna). Będę zobowiązany za wszelkie sugestie. Pozdrawiam Mrarcin
adres mailowy m.nawrocki(at)orange.pl...
Похвалены Иисус Христос. Зовут меня Виктор. Уже на протяжении многих лет помогаю костелам открывать костельные магазинчики (склепики) с предметами религиозного культа. В наличии более 1000 наименований, возможны индивидуальные заказы в очень короткие сроки. На все товары у меня ЕСТЬ ДОКУМЕНТЫ. Возможна продажа за наличный и безналичный расчет. Немного информации можно найти на сайте www.senko.by и...
хочу убедится что мой прадед захоронен в куропатах.1939г растрелен Антоневич Игнатий...